نام پژوهشگر: شبنم مصطفوی

تاثیر نانو نقره بر جوانه زنی بذور و جنسیت گل های هندوانه [citrullus lanatus (thunb.)]
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مراغه - دانشکده کشاورزی مراغه 1392
  شبنم مصطفوی   زیبا قسیمی حق

واریته های گیاه هندوانه غالباً مونواسیوس بوده و اکثر گل های آنها نر می باشد. دراین گیاه نظیر سایر گیاهان تیره کوکوربیتاسه رفتار گل دهی تحت تاثیر شرایط محیطی ودرونی قرار می گیرد اما رفتار گل دهی آن بسیار متفاوت از سایر گیاهان این تیره می باشد. در راستای مطالعات وسیع درباره کاربرد نانوذرات در زمینه های مختلف از جمله موادغذایی، دارویی، تشخیص، پزشکی، ایمنی، هوا و فضا و...، متاسفانه اثرات این نانوذرات در گیاهان کم تر مورد مطالعه قرار گرفته است. این پژوهش به منظور بررسی اثرات نانونقره (20 نانومتر) در مراحل مختلف رشدی گیاه هندوانه مونواسیس رقم کریمسون سویت در سه فاز جداگانه انجام گرفت. در فاز اول اثرات نانونقره در غلظت های 100-0 پی پی ام بر جوانه زنی بذور هندوانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این فاز نشان داد که نانونقره در غلظت های مورد استفاده هرچند اثرمعنی داری بر جوانه زنی، تعداد ریشه های فرعی و وزن تر ریشه چه در بذور هندوانه نداشت ولی سبب کاهش طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن خشک ریشه چه، وزن تر و خشک ساقه چه در غلظت های بالا شد که نشان دهنده سمیت این عنصر بر جوانه زنی بذور گیاه هندوانه در غلظت های بالا می باشد. در فاز دوم اثرات نانونقره در غلظت های 60-0 پی پی ام بصورت محلول پاشی در مرحله دو برگی بر روشد رویشی و رفتار گل دهی گیاه هندوانه مورد بررسی قرار گرفت. کاهش معنی دار در میزان کلروفیل، ارتفاع و تعداد برگ با افزایش غلظت نانونقره نسبت به شاهد مشاهده شد. نانونقره باعث کاهش گل نر در ده روز اول پس از اسپری نسبت به شاهد شد. کاهش معنی دار در زیوایی دانه گرده در تیمار با نانونقره نسبت به شاهد مشاهده شد. در فاز سوم اثرات نانونقره در غلظت های 3- 10×4/ 0-0 بصورت تغذیه گیاهان از طریق ریشه با اضافه کردن این مواد از مرحله دو برگی به محلول غذایی هوگلند تغییر یافته در محیط کشت پرلیت بر رشد رویشی و رفتار گل دهی هندوانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش مدت زمان در معرض قرارگیری نانونقره میزان کلروفیل کاهش یافت. ارتفاع (طول ساقه رونده) و تعداد برگ با افزایش غلظت افزایش یافت. نانونقره اثر معنی داری بر تعداد گل ماده و گره ماده نداشت ولی باعث افزایش معنی دار تعداد گل نر، گره نر و کل گل نسبت به شاهد شد. حداکثر تعداد گل نر و کل گل به ترتیب در تیمار 3- 10×1/ 0 و 3- 10×2/ 0 پی پی ام مشاهده شد. نتایج حاصل از این فاز نشان داد که وجود نانونقره در غلظت های خیلی پایین (3- 10×1/0 پی پی ام) نیز در محیط کشت هندوانه میتواند رشد رویشی و رفتار گل دهی هندوانه را تحت تاثیر قرار دهد.