نام پژوهشگر: فخرالسادات حسینی تربتی
فخرالسادات حسینی تربتی فرخنده رضانژاد
استان یزد دومین تولید کننده پسته در ایران است. در دهه اخیر وجود کلروز در برخی مناطق این استان منجر به خشک شدن کامل گیاه شده است. کلروز دلایل متعددی دارد که منجر به تغییرات ساختاری و بیوشیمیایی خاص در گیاه می شود. نظر به اهمیت اقتصادی و سطح زیر کشت بالای آن در اردکان، در این پژوهش با جمع آوری نمونه هایی از برگ، دمبرگ، ساقه و ریشه گیاهان کلروز و سالم، این تغییرات بررسی گردد. مطالعات ساختاری با برش های دستی و میکروسکوپ نوری و سنجش های بیوشیمیایی با اسپکتروفتومتر انجام شد. گیاهان مورد مطالعه در سه گروه شاهد (دارای برگ سبز)، کلروز ضعیف (برگ به نسبت زرد) و کلروز شدید (دارای برگ بطور کامل زرد) قرار گرفتند. برش عرضی برگ کلروز شدید متفاوت و بصورت چندوجهی لوب دار بود. بافت های آوندی و استحکامی و نیز قطر مجاری ترشحی در کلروز ضعیف نسبت به گروه شاهد گسترش داشت اما در کلروز شدید، این بافت ها دستخوش فشردگی و مجاری ترشحی آنها بسته شده بود. مطالعه بافت های ذکر شده در دمبرگ کلروز ضعیف نسبت به شاهد تفاوتی را نشان نداد، اما در کلروز شدید فشرده شدند. بافت مغز دمبرگ در کلروز شدید نسبت به دو گروه دیگر گسترش یافته بود. مطالعه ساقه و ریشه در کلروز ضعیف تفاوتی را نسبت به شاهد نشان نداد. آوندهای آبکش و پارانشیم پوستی در کلروز شدید، فشرده و آوندهای متاگزیلم گسترده شدند. رنگیزه های فتوسنتزی، آهن و منیزیم در کلروز شدید کاهش معنی داری نشان دادند. ترکیبات فنولی کل، فلاونوئید و تانن در کلروز ضعیف نسبت به شاهد افزایش نشان داد. افزایش فعالیت آنزیم pal و کاهش فعالیت آنزیم ppo در کلروز شدید و کاهش لیگنین در کلروز ضعیف مشاهده شد. کربوهیدرات های محلول و نشاسته در کلروزگی ضعیف افزایش اما فقط کاهش نشاسته در کلروزگی شدید دیده شد. فعالیت آنزیم های اکسیداتیو در کلروزگی ضعیف نسبت به شاهد تغییری نشان نداد اما در کلروزگی شدید، کاهش دیده شد. محتوای h2o2 در کلروز ضعیف و شدید افزایش نشان داد. کلمات کلیدی:کلروز، پسته، بافت ها، لیگنین، آنزیم، ترکیبات فنولی.