نام پژوهشگر: ملیحه نصر آزادانی

نظر اپیکور درباره اخلاق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  ملیحه نصر آزادانی   سعید بینای مطلق

از دیدگاه اپیکور سعادت، عین لذت است؛ اما مراد وی از لذت خوش گذرانی و عیاشی نیست. بلکه مقصود او از لذت فقدان درد و رنج است؛ از همین رو راه وصول به سعادت را تعدیل امیال و دوری از لذت های غیر ضروری، همچون: تجمل پرستی و قدرت طلبی می دانست، زیرا از نگاه اپیکور این امیال و خواسته ها، بیشتر سرچشمه ی رنج اند تا منبع شادی. علاوه بر این آن چه موجب رنج و در نتیجه نبودن آرامش است، ترس است. ترس انسان نیز از سه چیز است: از خدایان، از تقدیر و از مرگ. به نظر وی با شناخت فلسفه ی طبیعی می توان بر این ترس ها فایق آمد. به عبارت دیگر هدف فلسفه ی اخلاق اپیکور عرضه کردن آرامش روح و روان به آدمیان بود. از نظر او انسانها نباید هیچ ترسی از خدایان داشته باشند، زیرا آن ها کاری به کار آدمیان و جهان ندارند و آن ها را نیافریده اند. همچنین ترس از تقدیر نیز بیهوده است، زیرا او قائل به نظریه ی اتمی دموکریتوس بود، و بر پایه ی آن معتقد به این بود که انسان از آزادی و اختیار برخوردار است و تابع هیچ گونه ضرورتی نیست؛ و سرانجام ترس از مرگ را نیز غیر معقول می دانست و استدلال مهم او در این زمینه این است که مرگ برای ما هیچ است؛ زیرا که خوبی و بدی مستلزم داشتن احساس است و مرگ فقدان تمام آگاهی هاست. در این پژوهش برآنیم تا وجوه اساسی فلسفه ی اخلاق اپیکور همچون: لذت، فضیلت، خدا، تقدیر و مرگ، که جملگی با اصل لذت نزد او و در نتیجه با اخلاق وی پیوند دارند را روشن کنیم.