نام پژوهشگر: حمیده شریفی نوقابی
حمیده شریفی نوقابی غلامحسین رونقی
واکنش تشکیل کمپلکس بین لیگاند درشت مولکول بنزیل بیس تیو سمی کاربازون (btc) و کاتیون های zn2+، co2+،+ cr3و ni2+ در مخلوط دوجزئی حلال های غیر آبی استونیتریل (an) و دی متیل فرمامید (dmf) و همچنین واکنش تشکیل کمپلکس بین لیگاند مولکول 2و9-دی هیدروکسی-1و10-دی فنوکسی-4و7-دی تیا دکان (dhdpdtd) با کاتیون های y3+،uo22+، la3+وce3+ در مخلوط دوجزئی حلال های غیر آبی استونیتریل (an) و اتیل استات (etoac) در دماهای مختلف با استفاده از روش هدایت سنجی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان می دهند که در بیشتر موارد، استوکیومتری کمپلکس های تشکیل شده بین لیگاند btc و کاتیون های zn2+،co2+، cr3+و ni2+و همچنین کمپلکس های تشکیل شده بین لیگاند dhdpdtd و کاتیون های y3+،uo22+، la3+وce3+ 1:1، [ml] می باشد. اما در برخی از سیستم های دوجزئی an-dmf، علاوه بر تشکیل یک کمپلکس [ml]، یک کمپلکس 1:2، [ml2] هم بین لیگاند btc و کاتیون ni2+ تشکیل می شود. ثابت های پایداری کمپلکس های (btc.m)n+ و (dhdpdtd.m)n+ با استفاده از نرم افزار genplot به دست آمدند. ترتیب انتخابگری لیگاند btc برای کاتیون های zn2+،co2+، cr3+و ni2+ در حلال an خالص و مخلوط دوجزئی an-dmf با 50 درصد مولی نسبت به an و در دمای c°35 به صورت: ni2+>co2+>cr3+>zn2+وni2+>zn2+>co2+?cr3+ می باشد. ترتیب انتخابگری لیگاند dhdpdtd برای کاتیون های y3+،uo22+، la3+ و ce3+ در حلال an خالص و در مخلوط دوجزئی an-etoac با 50 درصد مولی نسبت به an در دمای c°15، به ترتیب به صورت: ce3+>uo22+>y3+>la3+ و y3+>uo22+?la3+>ce3+ مشاهده گردید. نتایج به دست آمده نشان می دهند که انتخابگری لیگاند های مورد استفاده برای کاتیون های مذکور به ترکیب مخلوط حلال حساس می باشد. مقادیر پارامترهای ترمودینامیکی )c°h? و c°s?( برای کمپلکس های 1:1 با استفاده از وابستگی ثابت های تشکیل کمپلکس ها به دما و به وسیله نمودارهای وانت هوف به دست آمدند. نتایج بدست آمده نشان می دهند که ترمودینامیک واکنش های تشکیل کمپلکس تحت تأثیر ماهیت و ترکیب مخلوط حلال ها قرار می گیرد. همچنین این نتایج نشان می دهند که واکنش های تشکیل کمپلکس مورد بررسی، در بیشتر موارد از لحاظ آنتالپی و آنتروپی مساعد می باشند.