نام پژوهشگر: عصمت مسیبی
عصمت مسیبی حمید طاهر نشاط دوست
هدف پژوهش حاضر، ارزیابی عملکرد حافظه سرگذشتی، حافظه گذشته نگر، حافظه روزمره و حافظه آینده نگر بیماران مبتلا به دیابت نوع دو و بررسی اثر افسردگی و راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان بر حافظه این بیماران بود. بدین منظور 48 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو(24 بیمار افسرده و 24 بیمار غیرافسرده) و 24 فرد سالم به روش در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. این افراد با استفاده از ابزارهای آزمون بازیابی حافظه سرگذشتی (amt)، پرسشنامه حافظه آینده نگر و گذشته نگر (prmq)، پرسشنامه حافظه روزمره (emq)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (cerq) و ویرایش دوم پرسشنامه افسردگی بک (bdi-ii) مورد بررسی قرار گرفتند. گروه ها از نظر متغیرهای سن، تحصیلات، طول بیماری و میزان قند خون دو ساعته(بعد غذا) همتا سازی شدند. نتایج پژوهش بیانگر تفاوت معنادار (001/0>p) عملکرد حافظه سرگذشتی در یادآوری خاطرات خاص، یادآوری خاطرات عام و تفاوت معنادار(002/0>p) میزان تأخیر زمانی در یادآوری خاطرات در بین سه گروه بیماراندیابتی افسرده، بیماران دیابتی غیر افسرده و افراد سالم بود. میزان خطا در حافظه گذشته نگر و روزمره به طور معنادری (02/0>p، 008/0>p)، بین سه گروه متفاوت بود اما بین میزان خطای حافظه آینده نگر در سه گروه بیماران دیابتی افسرده، دیابتی غیر افسرده و افراد سالم تفاوت معناداری وجود نداشت. همچنین نتایج حاصل از مقایسه میزان خطا عملکرد حافظه دو گروه بیماران دارای نمره بالا در راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان و بیماران دارای نمره پایین در این متغیر نشان داد که پس از کنترل اثر افسردگی، تنها، در عملکرد حافظه روزمره بین دو گروه تفاوت معنادار (028/0>p) وجود داشت و در سایر متغیرهای مربوط به عملکرد حافظه بین این دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد. بر اساس نتایج این پژوهش، حافظه بیماران مبتلا به دیابت نه تنها می تواند از متغیرهای روانشناختی همچون افسردگی تاثیر بپذیرد، بلکه راهبردهای تنظیم هیجان افراد نیز می تواند عملکردحافظه را تحت تأثیر خود قرار دهد.