نام پژوهشگر: الهام شفیعیه
الهام شفیعیه غلامرضا بخشی خانیکی
بیماری بتا تالاسمی در اثر عدم تعادل بین زنجیره های آلفا و بتا گلوبین بوجود می آید. از علائم این بیماری کم خونی شدید، بزرگی طحال و کبد و تغییر شکل استخوان های صورت و جمجمه می باشد. بیماران مبتلا به این بیماری در طی حیات خود نیاز به تزریق خون، در فواصل زمانی کوتاه دارند. در بیمارانی که گلبولهای قرمز آنها حاوی مقادیرزیادی از هموگلوبین جنینی است معمولاً علائم کمتری بروز می نماید و حتی در مواردی نیز بدون علامت خواهند بود. براین اساس، تحقیقات و مطالعاتی برای یافتن داروهایی که قادر باشند میزان هموگلوبین جنینی را از طریق تولید زنجیره گاما به جای زنجیره بتا، افزایش دهند، انجام گرفته است، یکی از ترکیباتی که تا کنون شناسایی شده،کوکوربیتاسین می باشد. درهمین راستا در این مطالعه جهت بکارگیری داروهای با منشاء طبیعی و حاوی ترکیب کوکوربیتاسین، گیاه هندوانه ابوجهل (citrullus colocynthis)، مورد بررسی قرار گرفت.لازم به ذکر است که این گیاه در ایران نیز قابل دستیابی می باشد. در این تحقیق پس از خشک کردن میوه هندوانه ابوجهل، عصاره گیری انجام شد و سپس به کمک تستmtt، غلظت سیتوتوکسیتی آن مشخص گردید و سپس سلولهای اریتروئیدی k562، با بکار بردن غلظتهای کمتر از(inhibitory concentration) ic50، به مدت 48 ساعت، با عصاره گیاه تیمار گردیدند. پس از گذشت زمان مذکور، از سلولهای تیمار شده استخراج rna صورت گرفت، سپس سنتز cdna انجام گرفت و به کمک دستگاهreal time pcr ، میزان بیان ژن گاماگلوبین مشخص گردید. نتایج نشان داد که عصاره با غلظتهای (g/mlµ 100-200-400)، تاثیری در افزایش بیان ژن گاما گلوبین نداشته ولی هیدروکسی اوره بعنوان کنترل مثبت با غلظت 200µm، حدود 5/1 برابر نمونه نرمال، بیان ژن داشته است. با توجه به نتایج این تحقیق، این فرضیه مطرح گردید بعلت ترکیبات مختلف با اثرات گوناگون در عصاره گیاه، ممکن است ترکیب و غلظت موثر در طی دوره تیمار بدست نیامده باشد، معذالک پیشنهاد می گردد نسبت به جداسازی ترکیبات مختلف عصاره گیاه بویژه ترکیب کوکوربیتاسین و بکار بردن غلظت های مختلف آن جهت القاء هموگلوبین جنینی، اقدام گردد. کلمات کلیدی: هندوانه ابوالجهل، هموگلوبین f، بتا تالاسمی