نام پژوهشگر: فرنوش سعیدی
فرنوش سعیدی شهرام کریمی گوغری
ذوب برف و رواناب ناشی از آن یکی از عوامل مهم اثرگذار بر تغییرات رژیم جریان در حوضه های کوهستانی است و بخش عمده رواناب سالانه را فراهم می کند. فاصله زمانی بین مرحله ریزش و مرحله ذوب برف این امکان را می دهد،که با اندازه گیری ویژگی های برف، مقدار آب حاصل از ذوب آن را برآورد نمود. با توجه به ضرورت و اهمیت برف، تصاویر ماهواره ای ابزاری ارزشمند در بررسی سطح پوشش برف و تغییرات آن در طول زمان به حساب می آیند. حوضه یلفان(سد اکباتان) به دلیل کوهستانی بودن بسیار سیل خیز بوده و معمولا در اوایل فصل بهار با گرم شدن زمین و ذوب برف ها، بستری لازم برای ایجاد رواناب در این منطقه فراهم می آید. از این رو با توجه به ضرورت و اهمیت برف در منطقه هدف این پژوهش، استفاده از تصاویر سنجنده modis از ماهواره terraو مدل سازی جهت تهیه نقشه های برفی، ارزیابی تغییرات سطح پوشش و برآورد آب معادل برف در سطح حوضه آبریز یلفانمی باشد،و همچنین برای شبیه سازی رواناب ناشی از ذوب برف ازمدل srm استفاده شده است. برای نیل به این هدف ابتدا با استفاده از داده های ماهواره ای بدست آمده از سنجنده modis،سطح پوشش برف برای یک دوره آبی یک ساله87-1386محاسبه گردید. سپس به منظور تخمین رواناب، اطلاعات ماهواره ای به دست آمده وارد مدل srmشد. این مدل رواناب ذوب برف را با استفاده از پارامترهای هیدرولوژی، هواشناسی و وضعیت فیزیکی حوضه برآورد می کند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مدل srm قادر است حجم رواناب سالانه را با78/9 درصد اختلاف و دبی جریان روزانه را با مجذور ضریب تبیین 94/0درصد برآوردکند. همچنین با تلفیق مدل srm با سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی می توان شبیه سازی و پیش-بینی جریان رودخانه را در حوضه هایی که ذوب برف از فاکتورهای اصلی رواناب است، به کار برد.