باورمنجیگرائی که به هدف دمیدن روح پایداری و امیدواری است، از دیرباز در میان پیروان اغلب ادیان وجود داشته است. این اندیشه اول بار در آثار زرتشتیان دیده میشود؛ آنها اعتقاد داشتند که هرگاه از سوی اهریمن تیرهنژاد، آسیب و گزندی به ایشان رسد که آنان را به پرتگاه نابودی نزدیک کند؛سوشیانت(منجی موعود) از سوی پروردگار برای رهانیدن آنها خواهد آمد. پیرو آن تمام ادیان بودائی،یهودی، مسیحی و مانوی، بنا به فراخور تعلیمات و آموزههای دین خود به وجود منجی آخرزمانی اعتقاد داشتند. گذشته از آنکه این منجی یک بشر عادی است یا تجسم روح الهی؛ همه ادیان بر یک باورمشترکند و آن ظهور این منجی در شرایط سخت و بحرانی اجتماعی-سیاسی است. هنگامیکه درد وآلام به حد رسیده باشد.در واقع این باور علاوه بر ابعاد معنوی، در بعد اجتماعی تلاشی برای برقراری عدالت و وعده به ساختار اجتماعی بر مبنای عدالت است. ایرانیان نیز از این قانون مستثنی نبودند، درطی دو قرن اول اسلامی آنها که از شرایط اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و مذهبی، ناراضی بودند وپایگاههای قدرت و ثروت خود را از دست داده بودند؛این شرایط را از نشانههای ظهور منجی خودمیدیدند. از طرفی این دوران با شیوع باورهای کیسانی در ایران همزمانی داشت. این باور و فرقه های منشعب از آن به افرادی چون خداش، ابومسلم، مقنع، بهآفرید و استادسیس قداست میبخشید. از اینرومردم که به دنبال درمان بحرانهای اجتماعی خود بودند، آنها را همان منجیان پیامبر گونه خود یافتند،در نتیجه به آنها پیوستند و جنبشهای نجاتبخشی زیادی به راه انداختند تا بدین وسیله خود را اززیر بار ستم برهانند وجهانی نو و همه نیکی برپا دارند.