نام پژوهشگر: علی حاجتی
علی حاجتی سیروس عالی پور
هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر آموزش گروهی تکنیک های فراشناختی بر اختلال وسواسی-اجباری، باورهای فراشناختی و عملکرد تحصیلی دانشجویان پسر وسواسی-اجباری ساکن خوابگاه های دانشگاه شهید چمران اهواز بود. در این پژوهش، تلاش شد فرضیه ی کلی زیر به محک آزمایش گذاشته شود: آموزش گروهی تکنیک های فراشناختی بر اختلال وسواسی-اجباری و مولّفه های آن، باورهای فراشناختی و مولّفه های آن و عملکرد تحصیلی دانشجویان پسر وسواسی-اجباری ساکن خوابگاه های دانشگاه شهید چمران اهواز تأثیر دارد. برای تعیین روایی و پایایی پرسشنامه ها، نمونه ای به حجم 120 نفر به شیوه ی تصادفی چند مرحله ای، انتخاب شد. برای نمونه گیری جهت آزمایش فرضیه ها، ابتدا به شیوه ی تصادفی چند مرحله ای نسبتی، 3 خوابگاه از بین خوابگاه های پسرانه ی دانشگاه شهید چمران اهواز و سپس 500 دانشجوی پسر مقطع کارشناسی که حداقّل یک نیم سال از تحصیل آن ها سپری شده بود، به نسبت تعداد دانشجویان این خوابگاه ها به صورت تصادفی انتخاب شد. پرسشنامه ی وسواس فکری-عملی مادزلی برای غربالگری این 500 نفر اجرا، سپس، افراد بر اساس نمره از بیشترین تا کمترین فهرست و از این فهرست، 60 نفری که بالاترین نمره ها را کسب کرده بودند انتخاب شدند. از این 60 نفر توسط یک کارشناس ارشد بالینی مصاحبه به عمل آمد، تا از صحت وسواسی-اجباری بودن آن ها و نداشتن اختلال های روانی دیگر اطمینان حاصل شود. لیکن تا پایان پژوهش گروه آزمایشی و گواه هر دو به 24 نفر تقلیل یافتند. قبل از آموزش تکنیک های فراشناختی از هر دو گروه آزمایشی و گواه پیش آزمون های وسواسی-اجباری و باور های فراشناختی (آمیختگی فکر) گرفته شد. سپس به گروه آزمایشی تکنیک های فراشناختی آموزش داده شد و به گروه گواه هیچ آموزشی ارائه نشد. پس از اتمام دوره ی آموزشی بلافاصله از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. نتایج تحلیل کواریانس های چند متغیّری و یک راهه نشان داد که بین نمره های پس آزمون وسواسی-اجباری و مولّفه های آن، باور های فراشناختی و مولّفه های آن در گروه های آزمایشی و گواه تفاوت معنی داری وجود دارد. میانگین پس آزمون های وسواسی-اجباری و مولّفه های آن، باور های فراشناختی و مولّفه های آن در گروه آزمایشی به طور معنی داری پایین تر از میانگین پس آزمون های گروه گواه بود. تحلیل های مربوط به عملکرد تحصیلی نیز نشان داد که آموزش گروهی تکنیک های فراشناختی باعث افزایش عملکرد تحصیلی گروه آزمایشی، نسبت به گروه گواه، می شود. بنابراین فرضیه های تحقیق مورد تأیید قرار گرفتند.