چکیده در یک نظام حقوقی دانستن منبع تعهد و منشاء التزام امریست بسیار مهم . در واقع اینکه بدانیم یک تعهد از چه منبعی وجه لزوم می گیرد در درک ما از ساختار حقوقی تاثیر چشم گیر خواهد گذارد . این مطلب وجه همت این پایان نامه می باشد . در نظام فکری فقه شیعه – به عنوان نظام اصلی حقوق اسلامی – دو جریان عمده به این سوال پاسخ داده اند . این دو جریان با توجه به مولفه های اصلی خود با عنوان نص گرا و عقل گرا شناخته می شوند . مکتب نص گرایی در جواب هر مساله فقهی ابتدا در پی نصوص منتسب به ائمه (علیهم السلام ) می گردند و در ترتیب منابع چندان معطوف به نصوص می گردند که جز در موارد نادری امکان رجوع به عقل را فراهم نمی سازند . نص در نطر اینان ابتدا قرآن کریم و در جایگاه بعدی اقوال پیامبر و ائمه است . در مقابل مکتب عقل گرا تکیه اصلی را بر استنتاج عقلی در استنباط احکام می نهد و به دنبال تطبیق احکام با شرایط زمانی و مکانی است . در واقع این مکتب به عرف به عنوان یک منبع پویا در تولید احکام می نگرد . در این پایان نامه ابتدا این دو مکتب به فراخور بحث تعریف می گردد و سپس آثار این دو در فقه و به تبع آن حقوق ایران خصوصا در بحث شرایط اساسی صحت قرارداد ها مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. کلیدواژه ها: حقوق اسلامی، مکتب عقل گرا ، مکتب نص گرایی.