از دوره حکومت کاترین کبیر روسها در صدد تثبیت قدرت امپریالیستی_ نظامی خود در قفقاز و همچنین تکمیل سیاستهای توسعه طلبانه ارضی ، در جنوب روسیه و منطقه قفقاز با دولتهای ایران و عثمانی درگیر شدند.سرانجام این جنگها شکست ایران و عثمانی از روسها و از دست رفتن مناطق وسیعی از سرزمین قفقاز بود؛ سرزمینی که عمده جمعیت آن را مسلمانان تشکیل می دادند.اما در مقابل این سلطه جویی و فزون خواهی، مردم قفقاز هم با الهام از شریعت اسلامی و آموزه های سیاسی آن و برای حفظ آزادی خود دست به مقاومت و برپایی نهضت هایی زدند که در تاریخ به نهضتهای«عصر شریعت» مشهورشدند. از جمله این قیام ها، قیام «شیخ منصور» و «شیخ شامل» بود که در این دوره علیه سلطه گری روسها صورت گرفت. هدف این نهضتها که با زعامت و رهبری شیوخ طریقت های صوفیانه نقشبندیه و قادریه علیه استیلای روس در نیمه اول قرن نوزدهم صورت گرفت،کسب استقلال درچهار چوب وفاداری به امامان و نایبشان بود و در حدود چهل سال از موانع عمده تثبیت توسعه طلبی روسها در قفقاز گردید.این قیامها هر چند بعد از مدتی سرکوب شدند ولی آثار و تبعات آن تا زمان معاصر نمایان است که از جمله آن می توان به پیدایش و رشد فرهنگ و هویت روس ستیزی در میان مردمان این نواحی اشاره کرد تا جایی که این امرامروزه به یک ایدئولوژی محکم در مبارزه با فرهنگ روسی تا کسب استقلال کامل از روسیه تبدیل شده است .