رشد سریع شهر و شهرنشینی و افزایش جمعیت شهری در کشور یکی از مشکلات کلانشهرها میباشد. یکی از معضلاتی که این نوع توسعه در پی داشته پیدایش و توسعه سکونتگاه های غیر رسمی و حاشیه ای بوده که معمولاً طیف گسترده ای از قشر مهاجر و کم درآمد را در خود جای میدهد. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی نقش مشارکت های مردمی در توسعه پایدار سکونتگاه های غیر رسمی محله خواجه ربیع شهر مشهد می باشد. در انجام این مطالعه از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. در روش اسنادی ابعاد نظری موضوع مورد مطالعه تدوین شده و در روش پیمایشی با استفاده از طراحی و تکمیل پرسشنامه و مصاحبه به جمع آوری داده ها پرداخته ایم. همچنین جهت تحلیل داده ها و اطلاعات از نرم افزارهای spss و excel استفاده کرده ایم. نتایج حاصل نشان می دهد که متغیرهای تحصیلات، اشتغال، درآمد ماهیانه، مدت اقامت در محل، مجوز ساخت و نوع مالکیت از عوامل تأثیر گذار بر میزان مشارکت ساکنان بوده است. نوع مالکیت با 5 رابطه همبستگی با میزان مشارکت در خدمات آموزشی، خویاری مالی، نور کوچه ها و خیابانها، وضعیت آسفالت خیابانها و پیاده روها و احساس تعهد به وظایف شهروندی بیشترین رابطه همبستگی را دارا بوده است. این به این معناست که مالکیت مسکن در محله خواجه ربیع باعث مشارکت بیشتر شده است. بعد از نوع مالکیت، میزان تحصیلات با 3 رابطه همبستگی (مشارکت در انجمن های صنفی محلی، مشارکت در خدمات شهری و احساس تعهد به وظایف شهروندی) بیشترین رابطه همبستگی را نسبت به سایر متغیرها داشته است. سایر متغیرها هر کدام دو رابطه همبستگی داشته اند. در نتیجه نقش مشارکت مردمی در توسعه پایدار سکونتگاه های غیر رسمی محله خواجه ربیع، در مجموع کم می باشد.