وجود بیماری های مختلف ویروسی و شبه ویروسی از دلایل اصلی کاهش میزان محصول در مرکبات است. مهمترین راه انتقال و گسترش این بیماری ها از طریق روش تکثیر که همان پیوند است می باشد. با استفاده از کشت بافت خورش بذور پایه های نارنج و لیمو سعی شده است که پایه های عاری از ویروس و یکنواخت تولید گردد تا بتوان از شیوع این بیماری ها جلوگیری کرد . برای شاخه زایی از بافت خورش در هر دو پایه از دو روش اندام زایی مستقیم و اندام زایی غیر مستقیم باایجاد بافت پینه استفاده گردید. در تمامی آزمایش های انجام شده از محیط کشت پایه ms استفاده شده است. در روش اندام زایی مستقیم از دو تنظیم کننده رشد گیاهی ba در غلظت های 0 ? 1 ? 5/1 و 2 میلی گرم بر لیتر وga در غلظت های 0 ? 1 و 2 میلی گرم بر لیتر در محیط کشت استفاده شده است و اثرات اصلی هر کدام از تنظیم کننده های رشد گیاهی به تنهایی و بر هم کنش آن ها بر شاخه زایی بررسی شده است. با توجه به داده های بدست آمده مشخص گردید که بر هم کنش تنظیم کننده های رشد ba و ga اثر بالاتری را نسبت به زمانی که هر کدام به تنهایی استفاده می شوند بر شاخه زایی دارند. در پایه لیمو بهترین محیط کشت برای تولید شاخه از بافت خورش ? محیط کشت حاوی 2 میلی گرم بر لیتر ba و 2 میلی گرم بر لیتر ga می باشد و در پایه نارنج بالاترین میزان شاخه زایی در محیط کشت حاوی 2 میلی گرم بر لیتر ga و 1 میلی گرم بر لیتر ba حاصل شده است . در روش اندام زایی غیر مستقیم با استفاده از تولید بافت پینه از دو تنظیم کننده رشد گیاهی ba در غلظت های 0 ? 5/. و 1 میلی گرم بر لیتر و 2,4-d در غلظت های 0 ? 1 و 2میلی گرم بر لیتر برای هر دو پایه استفاده شد که بالاترین میزان تولید بافت پینه در هر دو پایه در محیط کشت حاوی 2 میلی گرم بر لیتر 2,4-d بوده است. جهت پرآوری شاخساره های لیمو از هورمون های ba در غلظت های0 ? 1 و 2 میلی گرم بر لیتر و naa در غلظت های0 ? 2/. و 4/. میلی گرم بر لیتر استفاده شد که بالا ترین میزان پرآوری در محیط کشت حاوی 4/. میلی گرم بر لیتر naa و 1 میلی گرم بر لیتر ba حاصل شده است . برای ریشه زایی شاخساره های لیمو و نارنج از تنظیم کننده رشد گیاهی iba استفاده شد . غلظت های مورد استفاده این تنظیم کننده رشد گیاهی در لیمو0 ? 5/. ? 1 و 5/1 میلی گرم بر لیتر و در نارنج 0 ? 1 و 5/1 بوده است. بالاترین میزان ریشه زایی برای لیمو در محیط کشت حاوی 5/. میلی گرم بر لیتر iba و در نارنج در محیط کشت حاوی 1 میلی گرم بر لیتر iba بوده است.