نام پژوهشگر: کبری حسین پور مطلق
کبری حسین پور مطلق سید علیرضا موحدی نائینی
پتاسیم (k+) یک عنصر درشت مغذی ضروری می باشد و فراوانترین کاتیون در گیاهان عالی به شمار می آید. رس های خاک بدلیل سطح ویژه بالا جزء فعال فیزیکی و شیمیایی خاک محسوب می شوند و باعث افزایش مقاومت مکانیکی خاک در برابر رشد ریشه می گردند. هورمون های گیاهی موثر بر رشد ریشه ممکن است با افزایش جذب پتاسیم و سایر عناصر خاک موجب افزایش عملکرد گندم شوند. تحقیق حاضر در راستای بررسی تاثیر هورمون های مختلف رشد و کود پتاسیم بر عملکرد گندم دیم در یک خاک با سطح ویژه بالا انجام پذیرفت. این تحقیق در قالب طرح اسپلیت پلات با پلات اصلی کود پتاسیم در 2 سطح و پلات های فرعی هورمونی در 5 سطح و 4 تکرار طی سال زراعی 91-90 در اراضی زراعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا گردید. از هورمون های پاکلوبوترازول، دامینوزاید، اتفن، آبسسیک اسید و شاهد (بدون هورمون) استفاده شد. وزن خشک ریشه و اندام هوایی در شش مرحله رشد گندم و عملکرد کاه و دانه در زمان برداشت مورد بررسی قرار گرفت. فسفر دانه وکاه در 4 برگ بالایی در مرحله خوشه دهی اندازه گیری شد. به نظر می رسد تیمار کود پتاسیم فقط در مرحله برداشت که وزن ریشه ها افزایش یافته است، بر وزن ریشه موثر بوده است. در اثرات متقابل احتمالا تیمارهای هورمونی نسبت به هم معنی دار شده اند، و نسبت به شاهد معنی دار نشده اند که اگر این درست باشد باز هم به این معنی است که تیمار های هورمونی نیز بر عملکرد موثر نبوده اند. تیمارهای کود پتاسیم و هورمونی در این سال بر عملکرد دانه و کاه موثر نبودند. احتمالا با افزایش بی سابقه بارندگی در این سال زراعی نسبت به چندین سال اخیر و بالا بودن رطوبت خاک در مزرعه، مقاومت مکانیکی خاک کاهش یافت و باعث افزایش سرعت پخشیدگی پتاسیم، افزایش رشد ریشه و جذب پتاسیم شد، که نیاز کود پتاسیم را مرتفع نمود. ممکن است غلظت های متفاوت هورمونی از تحقیق اخیر بر افزایش عملکرد گندم موثر باشد که باید با تحقیقات آتی بررسی گردد.