نام پژوهشگر: یونس علی علیجو
حسین رستم زاده رسول پیرمحمدی
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر سطوح مختلف اسانس زنیان بر عملکرد، قابلیت هضم، برخی از فرآسنجه های خونی و برخی فرآسنجه های شکبه بزهای نژاد مهابادی در دوره انتقالی با استفاده از 6 رأس بز نژاد مهابادی با میانگین وزن 5/0±48 کیلوگرم در قالب طرح مربع لاتین تکرار شده 3×3 به صورت چرخشی اجرا شد. تیمارها شامل: 1- جیره پایه بدون اسانس (جیره شاهد)، 2- جیره پایه + 200 میلی گرم اسانس و 3- جیره پایه + 400 میلی گرم اسانس زنیان در کیلوگرم ماده خشک بود. آزمایش شامل 2 بخش 3 دوره ی 13 روزه بود که 10 روز برای عادت دهی و 3 روز برای نمونه برداری در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که افزودن سطوح مختلف اسانس زنیان تأثیر معنی داری بر میزان ماده خشک مصرفی و میانگین تغییرات وزن بدن بزها نداشت (05/0<p). میانگین شیر تولیدی برای تیمار های 1 تا 3 به ترتیب 1/43، 1/38 و 1/37 کیلوگرم بود و تحت تأثیر اعمال تیمارها قرار نگرفت. همچنین درصد و تولید ترکیبات شیر نیز تحت تأثیر افزودن اسانس قرار نگرفت (0/05<p). افزودن اسانس تأثیر معنی داری بر میزان کلسترول و پروتئین کل سرم خون نداشت(0/05<p)، در حالی که تری گلیسرید، hdl و ldl تحت تأثیر قرار گرفتند(0/05>p). میزان تری گلیسرید در بین تیمارها به ترتیب 54/66، 41/16 و 38/83 میلی گرم در دسی لیترسرم خون بود. میزان hdl به ترتیب 5/85، 3/95 و 16/103میلی گرم در دسی لیترسرم خون و ldl به ترتیب 83/91، 81/33 و 72/66 میلی گرم در دسی لیترسرم خون مشاهده شد. غلظت استات در تیمار 200 میلی گرم اسانس نسبت به سایر تیمارها به طور معنی داری کاهش یافت در حالی که سایر اسیدهای چرب فرار تحت تأثیر تیمار ها قرار نگرفتند. با افزایش سطح اسانس غلظت نیتروژن آمونیاکی به طور معنی داری افزایش یافت. در صورتیکه تیمارهای آزمایشی تأثیر معنی داری بر ph و تعداد پورتوزآها نداشتند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که افزودن اسانس زنیان به جیره غذایی بزها می تواند دارای اثرات مفیدی باشد هرچند تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
بهنام صحرایی رسول پیرمحمدی
این تحقیق با هدف بررسی افزودن اسانس آویشن در جیره هایی با نسبت های مختلف علوفه به کنسانتره بر ماده خشک مصرفی، تغییرات وزن بدن، گوارش پذیری خوراک و برخی فرآسنجه های خونی با استفاده از چهار راس گوسفند نژاد قزل درقالب طرح مربع لاتین تکرار شده 4×4 با چهار تیمار و چهار دوره آزمایشی 21 روزه (14روز سازگاری و 7 روز نمونه برداری) اجرا گردید. چهار تیمار آزمایشی شامل: جیره دارای 35 درصد کنسانتره و 65 درصد علوفه بدون اسانس )1t)، جیره دارای 35 درصد کنسانتره و 65 درصد علوفه با 3/0 گرم اسانس آویشن در هر کیلوگرم ماده خشک )2t)، جیره دارای 65 درصد کنسانتره و 35 درصد علوفه بدون اسانس (3t)، جیره دارای 65 درصد کنسانتره و 35 درصد علوفه با 3/0 گرم اسانس آویشن در هر کیلوگرم ماده خشک (4 t) بود. گوسفند ها در قفس های متابولیکی به صورت انفرادی نگهداری و تغذیه گردیدند. نتایج نشان داد که افزودن اسانس آویشن به جیره اثر معنی داری بر میزان مصرف خوراک و قابلیت هضم ظاهری ماده خشک و مواد مغذی جیره ها نداشت (05/0<p). میانگین مصرف ماده خشک برای تیمار یک 545/1، تیمار دو480/1 تیمار سه 752/1 و برای تیمار چهار717/1 کیلوگرم در روز بود. برای تیمارهای یک تا چهار به ترتیب قابلیت هضم ماده خشک 18/63، 70/61، 98/62، 59/62، قابلیت هضم پروتئین خام 64/59، 22/60، 70/58، 29/58 و الیاف نامحلول در شوینده های خنثی 89/47، 25/49، 97/47،35/48 درصد بود؛ که تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. خوشخوراکی جیره تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت. افزودن اسانس و نسبت علوفه به کنسانتره تاثیر معنی داری بر فراسنجه های تخمیری شکمبه (ph، نیتروژن آمونیاکی و اسید های چرب فرار شکمبه) نداشت(p>0.05). نتایج مربوط به فرآسنجه های خونی نشان داد که تیمارهای آزمایشی تاثیر معنی داری بر(گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول، کراتینین، ldl و hdl)خون نداشت (p>0.05). افزودن اسانس و نسبت علوفه به کنسانتره تاثیر معنی داری بر نیتروژن اوره ای خون داشت؛ بطوریکه در تیمار چهار بیشترین بود (p<0.05). سطوح مختلف علوفه به کنسانتره تاثیر معنی داری بر غلظت پروتئین کل و آلبومین خون داشت (p<0.05)؛ درحالیکه اثر اسانس بر مقدار آنها معنی دار نبود(p>0.05). بطور کلی نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از اسانس آویشن در جیره هایی با نسبت های مختلف علوفه به کنسانتره می تواند برخی از فرآسنجه های خونی را تحت تاثیر قرار دهد، هرچند مصرف خوراک، گوارش پذیری مواد مغذی، نیتروژن آمونیاکی، ph شکمبه و اسید های چرب فرارشکمبه تحت تاثیر قرار نگرفت.
نادره خدابخشی زارنجی یونس علی علیجو
این آزمایش با هدف بررسی تاثیر سطوح مختلف اسانس رازیانه بر قابلیت هضم خوراک، تخمیر شکمبه ای، متابولیت های خونی و فعالیت آنتی اکسیدانی در گوسفندان نر قزل انجام شد. تعداد 3 راس گوسفند با میانگین وزنی 2 ±36 کیلوگرم در قالب طرح مربع لاتین تکرار شده 3×3 با 3 تیمار در 3 دوره 21 روزه (14 روز اول عادت پذیری و 7 روز پایانی نمونه گیری ) به صورت چرخشی مورد استفاده قرار گرفت. گوسفندان به صورت جداگانه در قفس های انفرادی نگهداری شدند.بطورکلی نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از اسانس رازیانه می تواند برخی از فرآسنجه های خونی در گوسفند قزل را تحت تاثیر قرار دهد، ولی دارای تاثیر معنی داری بر مصرف خوراک، قابلیت هضم مواد مغذی و فعالیت آنتی اکسیدانتی نمی باشد.