مشورت و مشاوره، قدمتی به اندازه ی تاریخ زندگی انسان دارد. رسول خدا ? و ائمه اطهار ? نیز در سیره ی خود به مشورت اهتمام و تأکید داشته اند و در بیانات خود اهمیت و حدود و اصول آن را تبیین فرموده اند. در عصر ما مشاوره، یکی از مصادیق و قلمروهای خاص مشورت به طور عام است که همه ی مزایا و نتایج آن را دارد. اختصاص داشتن مشاوره به قلمرو زندگی فردی و خانوادگی آن هم منحصراً با رویکرد روان شناختی موجب عدم استفاده ی کامل از ظرفیت نظری و عملی مشورت در فرهنگ، معارف و تمدن اسلامی است. در نظریه های مشاوره که با رویکردهای روانکاوی، رفتاری، انسان گرایی، پدیده گرایی، شناختی، وجودی و گشتالت، توسط نظریه پردازان عمدتاً غربی ارائه گردیده، مفاهیمی چون ماهیت انسان، نظریه ی شخصیت و تفاوت انسان سالم و ناسالم، به عنوان ریشه و بنیاد نظریه، مطرح می شود و بر مبنای همین مفاهیم، اصول و قواعد مشاوره در هر کدام از این نظریه ها، شکل می گیرد. این پژوهش مقایسه ای است بین بیانات و سیره ی امام امیرالمومنین ?در موضوع مبانی و اصول مشاوره با آنچه در روان شناسی در این ارتباط آمده است. تحقیق صورت گرفته به شیوه ی کتابخانه ای و روش تطبیقی ـ تحلیلی انجام شده است. حاصل آن که دو دیدگاه اشاره شده در مبانی و مفاهیم اختلاف جدی دارند و اساسی ترین اختلاف آنها در این زمینه، ساحتهای وجودی انسان، فطرت و آغاز و سرانجام انسان می باشد. در اصول و قواعد نیز در مواردی چون احترام به کرامت انسانی، حفظ اسرار، هم اندیشی و یاری و غیره، هر دو دیدگاه تا حدودی نظری یکسان دارند و در مواردی چون اعتقادات دینی و مذهبی، رعایت حدود الهی، حق گرایی و بعضی از ویژگیهای مشاور مثل دینداری، رعایت تقوا و غیره دیدگاه متفاوتی دارند.