نام پژوهشگر: بهمن شقاقی احمدآباد
بهمن شقاقی احمدآباد بابک تیمورپور
امروزه بسیاری از سیستمهای پیچیده را میتوان به صورت شبکه نمایش داد. این شبکهها را میتوان با استفاده از ویژگیهای ساختاری که دارند تجزیه و تحلیل کرد. وجود ساختار اجتماعی یکی از این ویژگیها است که در تحلیل شبکهها مورد استفاده قرار میگیرد. اجتماع در یک شبکه به مجموعهای از گرهها گفته می شود که تعداد یالهایی که این گرهها را به هم وصل کرده بسیار بیشتر از تعداد یالهایی است که این گرهها را به سایر گرههای شبکه وصل کرده است. اجتماعات در شبکه دارای خصوصیات مشترک هستند. مدلهای ریاضی که برای اجتماعیابی توسعه داده شدهاند اغلب از معیار پودمانگی به عنوان تابع هدف استفاده کردهاند. اما اثبات شده است که پودمانگی دارای محدودیت تفکیکپذیری است و به تعداد کل یالهای شبکه وابسته است و بنابراین در برخی شبکههای تست نمیتواند ساختار درست اجتماعات را شناسایی کند. برای رفع این مشکل یک تابع دیگر معرفی شد که چگالی پودمانگی نامیده شده است. در این تحقیق یک مدل ریاضی minlp برای اجتماعیابی در شبکههای وزنی و غیروزنی با استفاده از معیار چگالی پودمانگی توسعه داده شد. اجرای مدل ریاضی در نرمافزار gams بر روی شبکههای تست نشان داد که این مدل در شبکههای مورد آزمایش بهتر از مدل ریاضی پودمانگی عمل میکند. در ادامه با اجرای الگوریتم بر روی شبکههای محک lfr، نشان داده شد که زمان اجرای مدل علاوه بر تعداد گرههای شبکه و نیز تعداد اجتماعات به ساختار شبکه نیز وابسته است. با توجه به این واقعیت که اجتماعیابی جزء مسائل np-hard است؛ مدل ریاضی توسعه داده شده بر روی شبکههای با 10 گره و یا بیشتر، دارای زمان اجرای نمایی است. از دیگر محدودیتهای مدل ریاضی توسعه داده شده این است که باید تعداد اجتماعات به صورت پارامتر در ابتدای کار مشخص باشد؛ در صورتی که در بسیاری از شبکههای دنیای واقعی عملاً مشخص نیست. با توجه به این محدودیتها در ادامهی تحقیق یک الگوریتم ژنتیک برای بهینهکردن چگالی پودمانگی توسعه داده شد. در الگوریتم ژنتیک از ساختار ماتریسی برای نمایش جواب استفاده شد که باعث سهولت اجرای عملگرهای جهش و ترکیب شد. با اجرای الگوریتم ژنتیک بر روی تعدادی از شبکههای دنیای واقعی نشان داده شد که محدودیتهای مدل ریاضی رفع شده است.