نام پژوهشگر: راضیه حاجی وند

معرفی شاخص بارش اضافی eri جهت تحلیل دوره های خشکی و تر بر مبنای بارش روزانه و رطوبت خاک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1393
  راضیه حاجی وند   اسماعیل اسدی

چکیده: خشکسالی و مقیاس های زمانی مختلف آن از پدیده های آب و هوایی مهم بشمار می رود. بررسی و پیش بینی خشکسالی در طراحی و مدیریت منابع آب، سیستم های منابع آب، تعیین نیاز آبی گیاه نقش مهمی دارد. در این تحقیق با معرفی شاخص بارش اضافی بر مبنای داده های رطوبت خاک روزانه، به عنوان شاخص کشاورزی به تحلیل دوره های خشک و تر پرداخته شد. به دلیل اهمیت رطوبت در اعماق سطحی و زیرین خاک شاخص مورد نظر در اعماق 30،10 و 50 سانتیمتری محاسبه شد. با استفاده از روش تبخیر – تعرق پتانسیل پنمن مانتیث فائو، شاخص خشکسالی پالمر به صورت روزانه محاسبه گردید. برای بررسی و مقایسه شاخص بارش اضافی با شاخص های هیدرولوژیکی از شاخص بارش موثر و شاخص خشکسالی پالمر در مقیاس روزانه استفاده شد و نتایج نشان داد که همبستگی خوبی بین شاخص بارش اضافی و شاخص پالمر در عمق 10 سانتیمتری وجود دارد و هرچه به سمت اعماق حرکت می کنیم همبستگی کمتر می شود. جهت برآورد دقت شاخص خشکسالی پالمر در مقیاس روزانه از شاخص بارش موثر استفاده شد که نتایج حاکی از همبستگی قابل قبولی بین این دو شاخص می باشد. با توجه به اهمیت تخلیه رطوبتی خاک در فاصله بین دو بارش، منحنی خشکیدگی خاک برای فصل زراعی ترسیم شد و براساس منحنی های ترسیم شده، معادلات ریاضی برای خشکیدگی خاک در فصل بهار و تابستان برای منطقه مورد مطالعه ارائه گردید. از معیارهای ضریب همبستگی و میانگین مطلق خطا برای ارزیابی معادلات ریاضی حاصل از منحنی های خشکیدگی استفاده شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد همبستگی خوبی بین معادله ارائه شده و خشکیدگی خاک در فاصله بین دو بارش در منطقه مورد مطالعه وجود دارد.