دیابت یک بیماری مزمن و شایع است که تعداد مبتلایان به این بیماری به میزان نگران¬کننده¬ای رو به افزایش است. دیابت به گروهی از اختلالات متابولیکی اطلاق می¬شود که وجه مشترک آن¬ها هایپرگلیسمی (افزایش در قند خون) است. افزایش قند خون موجب عوارض عروقی و غیرعروقی می¬شود. سمیت حاصل از شرایط هایپرگلایسمی در بافت¬های مختلف بدن ازجمله بافت تناسلی نر، افزایش واسطه¬های التهابی همچون سایتوکاین پیش التهابی il-1 را به دنبال دارد. il-1 جزء سایتوکاین¬های ترشحی موضعی در مسیر التهاب مزمن است. مقادیر طبیعی پروتئین il-1 از نظر فیزیولوژی نقش موثری را در هموستاز بافت بیضه پستانداران ایفاء می¬کنند. اگرچه در غلظت¬های بالا، این پروتئین سمی بوده و ممکن است سبب آسیب بافت های مختلف ازجمله بافت بیضه گردد. به طوری که غلظت سرمی این پروتئین در افراد دیابتی دو یا سه برابر حد طبیعی است . در تحقیق حاضر، مطالعات بافتی il-1 می¬تواند منشأ این افزایش را مشخص نماید. هم چنین قرارگیری در معرض گلوکوتوکسین¬ها می تواند موجب افزایش نفوذپذیری اندوتلیال و بیان غیر عادی فاکتورهای رشد عروقی شده که موجب آسیب عروقی می¬شود. وجود هیپوکسی حاصل از آسیب¬های عروقی صرف نظر از مسیر التهابی، می¬تواند زمینه ساز اصلی آپوپتوز و نکروز سلول¬های اسپرماتوژنز باشد. همچنین انجام ورزش منظم می¬تواند با کاهش عوامل اکسیداتیو و ایجاد هیپوگلیسمی از عوارض التهابی و غیر التهابی دیابت در بافت بیضه بکاهد. مواد و روش: در این مطالعه 60 سر رت نر بالغ از نژاد ویستار با محدوده وزنی 50 ±250 گرم بطور تصادفی به 6 گروه تقسیم شدند. جهت القای دیابت از تزریق داخل صفاقی mg/kg 60 دارویstz استفاده شد. ورزش اجباری تردمیل در دو گروه سالم و دیابتی به مدت 2 هفته و 8 هفته، روزانه 1 ساعت و با سرعت m/min 22 اجرا شد. در پایان دوره، بافت بیضه تحت بیهوشی خارج گردید و بافت بیضه هموژنیزه شد و طبق دستورالعمل کیت الایزا و با کیت مخصوص il-1 رت مقادیر بافتی il-1 مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده¬های حاصل به روش آنالیز واریانس یک طرفه انجام شد. یافته¬ها: تغییرات il-1 در هیچ کدام از گروه¬ها معنادار نبود، یعنی دیابت تغییر معناداری را در مقادیر il-1 بافت بیضه ایجاد نکرد. همچنین ورزش اجباری با تردمیل روزانه 1 باسرعت ساعتm/min 22 نتوانسته است تغییر معناداری در میزان il-1 در بیضه ایجاد کند. در گروه¬های سالم نیز اثر سوء ورزش از لحاظ مقادیر il-1 ملاحظه نشده است. ایجاد دیابت نوع یک به مدت هشت هفته در رت¬های نر نژاد ویستار در مقادیر il-1 در بافت بیضه گروه های مورد مطالعه تغییر معنی¬داری را نشان نداد، به نظر می¬رسد این مدت از ابتلا به دیابت تغییرات قابل سنجش از طریق واسطه-های التهابی ایجاد نمی¬نماید. از سویی در این پژوهش سعی بر آن شده است که با انجام ورزش منظم توسط رت¬ها مقادیر قند خون کاهش یابد، با این پیش فرض که به دنبال چنین کاهشی مقادیر واسطه¬های التهابی نیز کاهش خواهند یافت. در حالی که نتایج نشان داد تمرینات ورزشی منظم، تغییرات معنی¬داری در مقادیر il-1در رت¬های دیابتی و سالم ایجاد نکرد. ورزش نیز اثر التهابی مخربی در این بازه زمانی ایجاد ننموده است. این پژوهش بر این دیدگاه تاکید دارد که عوارض حاصل از دیابت را نباید فقط به روند التهاب نسبت داد بلکه می¬توان آسیب¬های عروقی نقش بیشتری قائل شد. در این راستا ورزش نه تنها به عنوان عامل کاهش دهنده گلوکز خون مطرح است بلکه باید نقش آن در افزایش گردش خون پر رنگ¬تر مطرح گردد.