نام پژوهشگر: مهری آریانفر

مطالعه اثرات آللوپاتیک گیاه تاج خروس وحشی (.amaranthus retroflexus l) بر رشد گیاهان گندم و خیار در شرایط محیطی مختلف
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1393
  مهری آریانفر   یحیی صالحی لیسار

آللوپاتی را به عنوان اثرات مضر یا مفید مستقیم یا غیرمستقیم گیاهان بر یکدیگر به واسطه تولید ترکیبات شیمیائی موسوم به آللوکمیکال ها معرفی می کنند. گیاه تاج خروس وحشی (amaranthus retroflexus l.) از جمله علف های هرز با پتانسیل بالای آللوپاتیک بر روی گیاهان دیگر است. مطالعات نشان داده است که اثرات آللوپاتیک گیاهان، تحت تأثیر شرایط محیطی مختلف نظیر فراهمی عناصر، رطوبت خاک، بافت خاک، دما، تابش نور و اسیدیته خاک قرار دارند. لذا در این پژوهش اثرات آللوپاتیک گیاه تاج خروس وحشی در شرایط محیطی متفاوت از جمله خاک های با بافت های مختلف، خاک های استریل و غیراستریل، اعمال رژیم های آبی مختلف و اعمال تیمارهای نوری متفاوت بر میزان رشد و عملکرد گیاهان گندم و خیار در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه گیاهی از گیاه کامل تاج خروس وحشی خشک و پودر شده برای تهیه آبشویه، مورد استفاده قرار گرفت. جهت تهیه آبشویه 10 گرم از پودرخشک گیاه کامل در100 میلی لیتر آب مقطر به مدت 72 ساعت خیسانده شد و سوسپانسیون تهیه شده صاف گردیده و بعد از استریل شدن بذر گیاهان زراعی برای تیمار به کار گرفته شد. ابتدا گیاهان در شرایط کشت آزمایشگاهی با غلظت های مختلف از آبشویه تیمار شدند تا غلظت موثر تعیین گردد و در مراحل بعدی از این غلظت موثر تعیین شده برای اعمال تیمارها در شرایط مختلف استفاده شد. نتایج به دست آمده از آزمایشات نشان داد که آبشویه گیاه تاج خروس وحشی در غلظت های بالا تأثیر منفی بر روی گیاهان گندم و خیار دارد و میزان کاهش در رشد به غلظت آبشویه وابسته بود. اثرات آللوپاتیک آبشویه گیاه تاج خروس وحشی در خاک های با بافت مختلف به یک شکل نبود. کمبود آب سبب بیشتر شدن اثرات آللوپاتیک شد که احتمالا به دلیل افزایش غلظت موثر آللوکمیکال ها بود. در شدت های نور شدید در بسیاری از پارامترها اثرات آبشویه تحریک کننده بود که احتمالا به دلیل تجزیه ترکیبات آللوکمیکال در شرایط نوری شدید بوده است. اثرات بازدارندگی در خاک های استریل و غیراستریل تیمار شده با آبشویه به یک میزان مشاهده نگردید، با این وجود در مجموع اثرات بازدارندگی در خاک استریل بیشتر مشاهده شد.