آزمایش حاضر به منظور بررسی اثر گیاه سیاه¬دانه بر عملکرد، سیستم ایمنی و جمعیت میکروبی دستگاه گوارش بلدرچین¬های ژاپنی تحت آفلاتوکسیکوزیس انجام گردید. به این منظور تعداد 600 قطعه جوجه بلدرچین ژاپنی 7 روزه در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 8 تیمار شامل: 1) تیمار بدون آفلاتوکسین-بدون سیاه¬دانه، 2) تیمار حاوی نیم درصد سیاه¬دانه-بدون afb1، 3) تیمار حاوی یک درصد سیاه¬دانه-بدون afb1، 4) تیمار حاوی یک و نیم درصد سیاه¬دانه-بدون afb1، 5) تیمار دارای 5/2 میلی¬گرم بر کیلوگرم afb1-بدون سیاه¬دانه، 6) تیمار حاوی نیم درصد سیاه دانه-5/2 میلی¬گرم بر کیلوگرم afb1، 7) تیمار حاوی یک درصد سیاه¬دانه-5/2 میلی¬گرم بر کیلوگرم afb1 ، 8) تیمار حاوی یک و نیم درصد سیاه¬دانه-5/2 میلی¬گرم بر کیلوگرم afb1 انجام شد. در پایان سطوح مختلف سیاه¬دانه باعث افزایش معنی¬دار (0002/0p<) مصرف خوراک و افزایش وزن (0001/0p<) شد. سطح 5/2 میلی¬گرم afb1 باعث کاهش معنی¬دار (0001/0p<) مصرف خوراک و افزایش وزن و افزایش ضریب تبدیل خوراک شد. اثرات متقابل سطوح مختلف سیاه¬دانه و afb1 بر مصرف خوراک و افزایش وزن به ترتیب در سطح اطمینان (042/0p<) و (013/0p<) معنی¬دار بود. سطوح مختلف سیاه¬دانه باعث افزایش معنی¬دار (025/0p<) وزن نسبی بورس شد. بیشترین وزن بورس مربوط به تیمار 5/1 درصد سیاه¬دانه بود. سطح 5/2 میلی¬گرم بر کیلوگرم afb1 باعث افزایش معنی¬دار (003/0p<) وزن کبد شد. اثرات متقابل سیاه¬دانه و afb1 نیز روی وزن بورس معنی¬دار شد (046/0p<). سطوح مختلف سیاه¬دانه در جیره باعث کاهش معنی¬دار (011/0p<) شمار کلنی¬های کلی¬فرم شد. بهترین تأثیر مربوط به تیمار دریافت کننده سطح 1 درصد سیاه¬دانه در جیره بود. همچنین افزودن سیاه¬دانه به جیره باعث ایجاد اختلاف معنی¬دار (0001/0p<) در جمعیت باکتری¬های اسیدلاکتیک و جمعیت کل باکتریایی شد. بیشترین جمعیت باکتری¬های اسیدلاکتیک و جمعیت کل باکتریایی به ترتیب مربوط به تیمار دریافت کننده سطوح 1 و 5/1 درصد بود. سطح 5/2 میلی¬گرم بر کیلوگرم afb1 در جیره باعث افزایش معنی¬دار (0027/0p<) جمعیت باکتری¬های کلی¬فرم و کاهش معنی¬دار (0001/0p<) شمار باکتری¬های اسید لاکتیک شد. افزودن سیاه¬دانه در سطوح مختلف به جیره باعث بهبود معنی¬دار (0001/0p<) عیار پادتن تولید شده علیه ویروس نیوکاسل و گلبول قرمز گوسفندی شد. بهترین عیار پادتن تولید شده در هر دو آزمون سیستم ایمنی در تیمار دریافت کننده سطح 5/1 درصد سیاه¬دانه مشاهده شد. سطح 5/2 میلی¬گرم بر کیلوگرم afb1 در جیره موجب کاهش معنی¬دار (0012/0p<) عیار پادتن تولید شده علیه واکسن نیوکاسل و گلبول قرمز گوسفندی (0001/0p<) در تزریق دوم شد. سطوح مختلف سیاه¬دانه در جیره باعث ایجاد اختلاف معنی¬دار (0001/0p<) در درصد هماتوکریت، وزن نسبی قلب و میزان mda شد. بیشترین وزن نسبی قلب و درصد هماتوکریت و کمترین میزان mda مربوط به تیمار دریافت کننده سطح 5/1 درصد سیاه¬دانه در جیره بود. افزودن 5/2 میلی¬گرم بر کیلوگرم afb1 به جیره باعث کاهش معنی¬دار (0001/0p<) درصد هماتوکریت، افزایش معنی¬دار (0001/0p<) میزان mda و همچنین کاهش معنی¬دار (001/0p<) وزن نسبی قلب شد. اثرات متقابل سطوح مختلف سیاه¬دانه و afb1 روی میزان mda معنی¬دار (0001/0p<) بود. در حضور سطح 5/2 میلی¬گرم بر کیلوگرم afb1، تیمار حاوی سطح 5/1 درصد سیاه¬دانه، کمترین میزان mda تولیدی را داشت.