سیستان در قرن¬های 3 تا 5 هجری با فرمان پارسی سرایی یعقوب لیث صفاری و سرایش اولین شعر فارسی توسط محمدبن وصّیف، رسمأ در شمار اولین خاستگاه¬های کتابت فارسی دری به شمار آمد و مهد پدید آمدن اولین شعر دری گردید. در این پژوهش به واکاوی کهن ترین متون باز ماند? نثر دری و ارتباط آن با گویش سیستانی پرداخته می¬شود تا با استفاده از این شیو? تکلم ابهامات آن متون بر طرف گردد. از جمل? متون کهن نثر و نظم دری، می¬توان به ترجم? قرآن قدس و تاریخ بیهقی به عنوان متون نثر و حدیقه و دیوان سنایی به عنوان متون نظم اشاره کرد که به زبان معیار آن دوره یعنی فارسی دری به رشت? تحریر درآمده¬اند، فرض براین است که واژگان و عبارات به¬کار رفته در متون اولی? در ی، با تغییراتی جزئی امروزه نیز در گویش سیستانی کار برد دارد و ریشه و سند این شیو? تکلّم را در آثار یاد شده می¬توان یافت. در این پژوهش که باهدف شناخت و رفع مشکلات درون متنی آثار فوق صورت می¬گیرد، تلاش می¬گردد تا به شیو? توصیفی و تحلیلی لغات و عبارات مشترک با گویش سیستانی که در این متون کاربرد زیاد و کلیدی دارند، استخراج گردیده و با توجه به منابع موجود دراین زمینه، شرح و توضیح داده شوند که به روشن شدن موارد ابهام آمیز آن آثارخواهد انجامید