نام پژوهشگر: شهرام حسن آبادی
شهرام حسن آبادی حمید مسجدسرایی
یکی از مجازات ها در احکام اسلامی حبس می باشد که در زمره مجازات های تعزیری جای دارد و کمیت وکیفیت آن در گرو نظر حاکم شرع است.اقوال فقها در حبس تعزیری مختلف می باشد در این نوشته مد نظر است این دیدگاه واقوال مورد تطبیق ومقایسه قرار گیرد و در پایان دیدگاه قابل پذیرش با استناد به شواهد و قراین روایی، فقهی ارائه شود. حبس به دو قسمت حدی و تعزیری تقسیم می شود که حبس حدی مدت معینی دارد اما مدت حبس تعزیری در اختیار حاکم است . حبس دارای جنبه های مختلفی است که اگر به عنوان یک قاعده فقهی به آن پرداخته شود باید از دلایل اثبات این قاعده شروع شود و چند مورد از مجازات های حبسی بیان شود واختلافات فقهای امامیه و اهل سنت مورد بحث وبررسی قرار گیرد . قاعده فقهی حبس از طریق ادله ثابت شده است، حداقل دلیل معتبر آن روایات می باشد. مجازات تعزیری حبس شامل جرم های مختلفی از جمله تجسس، شرارت،سرقت ،معاونت در جرم ،تاخیر در ادای دین و... می شود که در تمام آنها اقوال وآرای مختلفی وجود دارد.برای دستیابی به این مهم باید نخست آرا و نظرات فقها را ارائه ، سپس بررسی و تحلیل نماییم . حبس تعزیری از جمله موارد « منطقه الفراغ » فقهی می باشد وشارع آن را به حاکم محول کرده است تا براساس زمان ومکان حکم کند اگر چه در رابطه با بسیاری از موارد حبس تعزیری امروزه مبنا قانون می باشد ولی بررسی مبانی حبس تعزیری در اقوال وآرای فقها در جایگاه خود اهمیت خاصی دارد .