نام پژوهشگر: خدیجه صالحی ابر
خدیجه صالحی ابر محمدمهدی برقی اسگویی
یکی از مهمترین آلودگی های هوا، آلودگی ناشی از انتشار گازهای گلخانه ای در اثر احتراق سوختهای فسیلی است. دی اکسیدکربن ناشی از احتراق سوخت های فسیلی با داشتن بیشترین سهم از گازهای گلخانه ای، مهمترین عامل آلاینده هواست. صنایع تولید سایر محصولات کانی غیر فلزی با داشتن سهم 25 درصد، نقش بسزایی در انتشار دی اکسیدکربن بخش صنعت ایران دارد. داشتن آگاهی از چگونگی تغییرات این نوع آلاینده¬ها مستلزم توجه به عوامل مختلف موثر در انتشار آنها می¬باشد. بر همین اساس، مطالعه حاضر با استفاده از آمار و اطلاعات کارگاه های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر ایران در سطح کد های چهار رقمی isic و با به کارگیری روش میانگین لگاریتم شاخص دیویژیا (lmdi)، به تجزیه عوامل موثر بر انتشار دی اکسیدکربن در صنایع تولید سایر محصولات کانی غیر فلزی ایران طی دوره 1389- 1379 می پردازد. در این مطالعه عوامل موثر بر انتشار دی اکسیدکربن صنایع مذکور به اثرات فعالیت، ساختاری(بین بخشی و درون بخشی)، شدت انرژی، ترکیب سوخت و ضریب انتشار تجزیه می شود. نتایج حاصله نشان می¬دهد که عامل اصلی افزایش انتشار دی¬اکسیدکربن، تغییرات اثر فعالیت و در نقطه مقابل، مهمترین عامل کاهش انتشار دی¬اکسیدکربن، تغییرات اثر شدت انرژی بوده است. بررسی اثر ساختاری (بین بخشی و درون بخشی) نیز نشان می¬دهد که در مجموع، تغییرات این عامل سهم ناچیزی در افزایش انتشار دی¬اکسیدکربن داشته است. تغییرات اثر ترکیب سوخت نشان دهنده آن است که در طی دوره مورد بررسی، با افزایش نسبی سهم گاز طبیعی و کاهش نسبی سهم نفت کوره، میزان انتشار دی¬اکسیدکربن کاهش یافته است. نتایج تغییرات اثر ضریب انتشار نیز حاکی از آن است که از سال¬ 1385 به بعد، از کیفیت سوخت¬ها کاسته شده و این امر منجر به افزایش انتشار دی¬اکسیدکربن گردیده است. بدین ترتیب، به منظور جلوگیری از افزایش انتشار آلودگی دی اکسیدکربن در صنایع مزبور، توصیه های سیاستی را باید در افزایش کارایی مصرف انرژی، استفاده از انرژی های پاک، تغییرات ساختاری به سوی فعالیت های پاک و ارتقاء کیفیت سوخت¬ها جستجو کرد.