نام پژوهشگر: احمد دیبایی
احمد دیبایی محمد کنشلو
در کاربردهای مرتبط با نفت و آبهای زیرزمینی، مدل سازی رخساره ای صحیح، نقشی حیاتی، در شناسایی منابع جدید و اتخاذ تصمیم های مناسب مدیریتی مخزن ایفا می کند. بسیاری از کاربردهای فعلی مدل سازی رخساره ای، براساس تکنیک های شبیه سازی بر پایه واریوگرام استوار است. این نوع روش ها امکان بسیار محدودی در کنترل پیوستگی و بازتولید هندسه رخساره های شبیه سازی، به مدل ساز داده و ناهمگنی تصادفی بیشتر از حد انتظار را نمایش می دهند. بازتولید اشکال منحنی-شکل و الگوهای پیچیده، اثر حیاتی بر مدل سازی جریان سیال مخزن دارد. هرچند مدل سازی هندسه چنین ناهمگنی هایی، با روشهای برپایه شیء بسختی ممکن است، این روش ها نیز با محدودیت های مختص خود، همچون شرطی سازی مدل به داده ها، و نیاز به امکانات رایانه ای بالا و زمان زیاد مدل سازی روبرو هستند. در این پایان نامه، با مطالعه موردی بر روی میدان نفتی سروش واقع در شمال غرب خلیج فارس، به شبیه سازی رخساره ای این میدان پرداخته ایم. تحلیل داده های مغزه و گرده شناسی، محیطی دلتایی، آبرفتی و جلگه ای را برای نهشته های این میدان بیان می کند. در این محیط، بر اساس تحلیل های زیست محیطی، وجود رسوبات کانالی و جزر و مدی محرز است. در این مطالعه، شبیه سازی چندنقطه ای افق بورگان b میدان سروش با بکارگیری الگوریتم snesim و در نرم افزار sgems انجام می گیرد. این الگوریتم از طریق بکارگیری تصویری مفهومی به شمارش آماره های چندنقطه ای و بازتولید الگوهای غیرخطی می پردازد. تصویر آموزشی، شامل الگوها و ساختارهای کلی میدان است که از طریق شرکت ملی نفت ایران در اختیار قرار گرفته است. این تحقق، با استفاده از اطلاعات داده های رخساره ای چاه و مغزه و تفاسیر زمین شناسی و رسوب شناسی بدست آمده است. نتایج مدل شبیه سازی چندنقطه ای نشان می دهد که الگوها و روند ساختارهای موجود در تصویر آموزشی، بازتولید شده است. این امر در نقشه های محتوای اطلاعات و میانگین تحقق ها (etype map) نیز دیده می شود. هر چند هندسه کانال های مواج این میدان بازتولید شده است، تعداد پیشامدهای همانند تصویر آموزشی و تحقق های شبیه سازی با ضریب تعیین 47/0، فاصله محسوسی از همدیگر دارند. ضریب تعیین 99/0 بین نسبت های رخساره ای هدف (net to grass ratio) با نسبت های رخساره ای مدل چندنقطه ای برقرار است. در حالی که این نسبت در شبیه سازی برپایه شیء برابر با 2/0 است. در شبکه اعتبارسنجی، بازتولید نمونه های چاه در شبیه سازی چندنقطه ای با میانگین 73% و بازتولید نقطه به نقطه تصویر آموزشی در بازه 70% تا 80% در لایه های میانی و میانگین 57% در سایر لایه ها به دست آمده است که ارقام قابل قبولی هستند. سیال در جای مخزن در تحقق های مختلف در بازه کوچکی از تغییرات (527 - 511 میلیون بشکه) قرار دارد. با مقایسه نتایج شبیه سازی شاخص پی درپی و چندنقطه ای، مشاهده می شود میزان عدم اطمینان 5.5 برابر کاهش یافته است.