حکمت عملی یکی از علوم کاربردی است که بسیاری از نکات اخلاقی ، امور مربوط به خانواده و مسائل مهمی در زمینه مملکت داری را به همگان می آموزد و از جمله متون کهن نثر فارسی که از منابع مهم این علم به حساب می آیند،کلیله و دمنه و مرزبان نامه است. در این پژوهش ، موازین حکمت عملی در این دو کتاب در سه سطح سیاست ذات ، (اخلاق) سیاست تبع(تدبیر منزل) و سیاست مدن (اصول مملکت داری) بررسی و با ذکر نمونه هایی از این موازین در هر دو کتاب و تحلیل و ارزیابی هر مورد ، با یکدیگر مقایسه شده و ارتباط هرکدام از آن ها با حکمت عملی شناخته شده در بین اندیشمندان بیان شده است. در سطح سیاست ذات ،انواع فضایل و رذایل اخلاقی همچون دوستی ، قناعت ، تلاش ، رازداری ، صبر ، پرهیز از خشم ،دروغ ، سخن چینی و ... در سطح سیاست تبع ،تدبیر مال یا امور اقتصادی ، امور زنان ، فرزندان و خدمتکاران ، در سطح سیاست مدن ، ویژگی های پادشاهان مثل عدالت ،رعیت پروری، مشورت با اتباع، انتخاب کارگزاران شایسته و ... و هم چنین آداب حضور در نزد پادشاهان ، امور مربوط به زیردستان و خدمتکاران پادشاه ، امور مربوط به جنگ و چگونگی رویارویی با دشمن ، در صورت وجود نمونه هایی برای آن ها مورد ارزیابی قرار گرفته و چگونگی کاربرد زبان و بیان و آرایه های ادبی در انتقال این مفاهیم و تفاوت ها و شباهت های آنها در هر دو کتاب و هم چنین با آراء فیلسوفان اسلامی و غیر اسلامی بیان شده است.