چکیده سقط درمانی عبارت است از خاتمه بارداری به منظور حفظ سلامت مادر قبل از آن که جنین به صورت مستقل قابلیت حیات داشته باشد. پروستادین یکی از آنالوگ های مصنوعی ازپروستاگلاندین های طبیعی نوع f2?می باشد که اغلب برای خاتمه بارداری و سقط درمانی از آن استفاده می گردد. امروزه با توجه به اثرات جانبی و هزینه زیاد داروهای شیمیایی ، مطالعه برروی گیاهان مورداستفاده درطب سنتی، در اولویت قرارگرفته است. گیاهان دارویی بدلیل داشتن موادطبیعی، احتمالاعوارض جانبی کمتری دارند. بسیاری ازاین گیاهان دارای منابع غنی ازآنتی اکسیدان های طبیعی هستند که می توانند اثرات ناشی ازاکسیدان ها یا برخی ازبیماری ها را کاهش دهند. گیاه پنیرک یکی از گیاهان دارویی است که سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدانی و فنلی می باشد. در این تحقیق تاثیر عصاره هیدروالکلی برگ گیاه پنیرک ومقایسه اثر آن با پروستاگلاندین ها بر سیستم تولیدمثلی موش های رت ماده بررسی شد. در این مطالعه، ?? راس رت ماده بالغ بعد از احصول اطمینان از جفت گیری موشهای ماده ،به ? دسته گروه بندی شدند: 1. گروه باردار کنترل دریافت کننده آب و غذای معمولی ، 2. گروه باردار دریافت کننده عصاره پنیرک با دوز 2?? میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، ?. گروه باردار دریافت کننده عصاره پنیرک با دوز ??? ، ?. گروه باردار دریافت کننده آمپول پروستادین( پروستاگلاندین ) با دوز ???/2 میلی-لیتر بر کیلوگرم وزن بدن، ?. گروه غیر باردار دریافت کننده عصاره پنیرک با دوز 2?? ، ?. گروه غیر باردار دریافت کننده عصاره پنیرک با دوز ???. تیمار گروه های دریافت کننده عصاره پنیرک از طریق گاواژ و گروه دریافت کننده پروستاگلاندین از طریق تزریق داخل صفاقی به صورت روزانه و در ساعت مشخصی به مدت ?? روز صورت گرفت. پس از پایان تیمار، حیوانات آسان کشی شدند. پس از خونگیری و تهیه سرم خون، میزان هورمون های استروژن، پروژسترون و تستوسترون اندازه گیری شد. اندام های تولیدمثلی شامل شاخ رحم و تخمدان ها جدا شده و ضمن بررسی تعداد جنین های سالم و سقط شده ،پس ازتهیه مقاطع بافتی و رنگ آمیزی h&e، با میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ضخامت اپی تلیوم آندومتر و میومتر شاخ رحم وغدد مخاطی در گروه پروستادین، کاهش و در گروه های پنیرک افزایش یافته بود. همچنین در گروه پروستادین تعداد فولیکول های سالم کاهش و تعداد فولیکول های آترتیک افزایش یافته بود در حالی که در گروه پنیرک فولیکول های سالم حفظ شده و فولیکول های آترتیک کاهش یافت. نتایج حاصل از آزمایشات بیوشیمیایی نشان داد که سطح هورمون های استروژن، پروژسترون و تستوسترون در گروه های باردار دریافت کننده پروستادین و پنیرک نسبت به گروه کنترل افزایش یافته بود. میزان سقط جنین در گروه تیمار شده با پروستادین ??/??%، در گروه پنیرک با دوز ???، ??% و گروه پنیرک با دوز 2??، ??/??% مشاهده شد. میانگین وزن و طول جنین های سقط نشده در تمامی گروه ها در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معنی داری داشت. به طور کلی چنین نتیجه گیری می شود که عصاره اتانولی برگ گیاه پنیرک مانند پروستادین موجب سقط جنین می شود ولی برخلاف پروستادین اثرات تخریبی بسیار کمی روی سیستم تولیدمثلی دارد.