نام پژوهشگر: فاطمه احمدی زاده کهن
فاطمه احمدی زاده کهن مختار کمیلی
یکی از مهم ترین و بارزترین ویژگی های آثار روایی کهن ادبیات فارسی (نظم و نثر) تصویرکردن و نشان دادن مفاهیم اخلاقی، سیاسی به صورت روایت در شکل های گوناگون: حکایت، تمثیل و لطیفه است. از جمله ی این آثار دو کتاب کلیله و دمنه و مرزبان نامه است. به دلیل استفاده ی نویسندگان این دو اثر از سبک فنی و مصنوع، درک و مفاهیم این دو اثر برای مخاطب در عصر حاضر دشوار شده است. حفظ و احیای محتوا و درون مایه ی این آثار گرانقدر متناسب با مقتضیات روز، یک ضرورت جدی تلقی می شود. نگارنده با اهدافی چون نشان دادن قابلیت های نمایشی حکایات این دو کتاب در عرصه های گوناگون: تئاتر، سینما، تلویزیون و رادیو به بررسی حکایات آن ها پرداخته است. با بررسی عناصر نمایشی در این دو کتاب به این نتیجه رسیدیم که این متون قابلیت نمایشی دارند و حکایت های اصلی این دو کتاب جاذبه ی بیشتری برای تبدیل شدن به نمایش را دارند. حکایت های بوم و زاغ، بوزینه و باخه، شیر و گاو از کلیله دمنه و حکایات شغال خرسوار، شاه پیلان و شیر، زیرک و زروی از مرزبان نامه حکایاتی اند که قابلیت بیشتری برای اجرا در صحنه های نمایش دارند. از عناصر نمایش، عنصر گفتگو و حرکت نمود بیشتری در این حکایات دارند و عنصر زمان به صورت نامعلوم استفاده شده است. نویسنده کتاب کلیله توانسته با بیان حکایات اثرش، آن را بهتر از نویسنده ی کتاب مرزبان نامه در عناصر نمایشی توانمند کند که ما این قابلیت را در حکایات فرعی این کتاب نیز شاهد می باشیم.