نام پژوهشگر: سهیلا میمنت آبادی
سهیلا میمنت آبادی فضل الله غفرانی پور
مقدمه: آسیب های ناشی ازحوادث به عنوان اولین علت مرگ 5سال اول زندگی بویژه درکشورهای با درآمد پایین ومتوسط مطرح می باشد. باتوجه به قابل پیش بینی بودن آسیب های کودکان در طراحی برنامه های پیشگیری کننده می توان از تئوری های آموزش بهداشت بهره گرفت. لذا هدف از انجام این پژوهش تعیین تاثیر مداخله آموزشی جهت مادران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان قروه درخصوص پیشگیری ازآسیب های ناشی ازحوادث کودکان زیر5 سال براساس مدل اعتقاد بهداشتی می باشد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت یک پژوهش مداخله ای تجربی در سال 92 بر روی 120مادر دارای حداقل یک کودک زیر 5 سال تحت پوشش 4 مرکز بهداشتی درمانی که به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند، انجام شد. در دو مرکزمنتخب گروه مداخله 60 نفر از مادران واجد الشرایط مطالعه در4جلسه آموزشی شرکت کردند و در دو مرکز گروه کنترل 60مادر منتخب هیچگونه آموزشی از سوی تیم تحقیق دریافت نکردند. ارزشیابی قبل و دو ماه بعد از مداخله آموزشی از طریق مصاحبه حضوری پرسشگران آموزش دیده با شرکت کنندگان هر دو گروه و تکمیل پرسشنامه 85 سوالی مشتمل بر سوالات دمو گرافیک، آگاهی، سازه های مدل اعتقاد بهداشتی (حساسیت، شدت، منافع، موانع درک شده، راهنما برای عمل وخود کارآمدی)عملکرد و سابقه رخداد آسیب های کودکان زیر 5سال انجام شد. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار spss19 تجزیه و تحلیل گردید. نتایج: میانگین نمره آگاهی، حساسیت، شدت، موانع درک شده، وخودکارآمدی درخصوص پیشگیری از آسیب های کودکان زیر 5 سال قبل و بعد از آموزش درگروه مداخله ازرابطه معنی داری برخورداراست. اما منافع درک شده وراهنما برای عمل وعملکرد معنی دار نبود. فراوانی آسیب های رخ داده درگروه مداخله قبل از مداخله آموزشی 7 مورد و بعد از آموزش2موردگزارش شد. همچنین درگروه کنترل قبل از مداخله آموزشی فراوانی آسیب ها 4وبعد ازمداخله 7مورد گزارش شد. یافته¬ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که آموزش بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی به عنوان یکی از تئوری های آموزش بهداشت تاثیر مثبت بر ارتقاءدانش ایمنی، تغییر نگرش و بهبود عملکرد مادران در خصوص پیشگیری از آسیب های کودکان زیر 5 سال و در نتیجه ارتقاءسلامت و ایمنی کودکان دارد.