در رساله حاضر در پی پاسخ به این مساله هستیم که معنا و حقیقت فقر ذاتی انسان و آثار نظری وعملی آن چیست؟ شیوه پاسخ به سوال در این تحقیق روش کتابخانه ای بوده است. در باب حقیقت فقر ذاتی گفته شد که فقر ذاتی هویت قرآنی و شناسنامه حقیقی همه انسانهاست؛ بدین معنی که انسان ذاتاً فقیر و نیازمند است و مالک چیزی حتی اعضاء و جوارحش هم نیست و در تمام ابعاد وجودی (ذاتاً و صفتاً و فعلاً) وابسته به ذات باری تعالی است. در موضوع راهکارهای درک فقر ذاتی به این نتیجه رسیدیم که تنها راه وجدان فقر ذاتی علم شهودی و اینکه انسان فقرش راببیند نه اینکه بداند.در فصل آثار نظری درک فقر ذاتی به این نتیجه رسیدیم که با درک عدم استقلال انسان (ذاتاً و صفتاً و فعلاً) به اثبات واجب الوجود و ابطال تسلسل و ربّ واحد می رسیم. و در آثار تربیتی و اخلاقی درک فقر ذاتی به دو اثر ایجابی و سلبی اشاره کردیم.