نام پژوهشگر: نیما صفرپور
نیما صفرپور غریب فاضل نیا
تجربه سال های متمادی اجرای اقدامات توسعه ای براساس رویکردی عمدتاً اقتصادی و بدون ملاحظه ی تأثیرات زیست محیطی، فرهنگی و اجتماعی ای که این اقدامات به جا می گذارند، چندان خوشایند نبوده است. از این رو هر اقدام توسعه ای در قالب طرحها یا پروژه های کلان در عین حال که می توانند نتایجی خوشایند داشته باشند، قادرند انبوهی از مسایل مانند فرسایش اجتماعی، تخریب محیط زیستی، ایجاد تضاد میان دولت و مردم، آسیب های اجتماعی، نقض حقوق قانونی مردم، ایجاد تبعیض های اجتماعی و غیره ... را نیز به همراه داشته باشد. بر این اساس به طور قطع یقین ورود صنعت، خاصه صنایع مدرن به اجتماعات محلی موجب دگرگونی هایی در ساختار اقتصادی- اجتماعی منطقه همجوارمی شود. بنابراین انجام ارزیابی اجتماعی- اقتصادی پیش از شروع و پس از هر پروژه توسعه ای، شناخت پیامدهای مثبت و منفی و هم چنین ویژگی های منطقه ای که قرار است پروژه در آن جا اجرا شود اهمیت زیادی پیدا می- کند. شواهد موجود نشان می دهد منطقه عسلویه که تا قبل از حضور صنایع گاز و پتروشیمی در یک دهه اخیر، هیچ گونه واحد صنعتی وجود نداشته است. زندگی به صورت طبیعی جریان داشته و از آلودگی زیست محیطی و انواع، آسیبهای اجتماعی خبری نبوده؛ و نیز سطح مناسبی از ارتباط بین مردم برقرار بوده است. به نظر می رسد، با ورود صنعت در سال 1376 و گسترش فعالیت های مرتبط با توسعه صنعتی، منطقه دستخوش تحولات اساسی همراه با تاثیراتی همانند؛ تغییر رویکرد اقتصادی مردم، تغییر نگرش به زندگی و افزایش امکانات خدماتی و رفاهی، دگرگونی در ارزش ها و باورها و شیوع انواع آسیب های اجتماعی بوده است. لذا تحقیق حاضر درصدد است تا به بررسی و ارزیابی اثرات اجتماعی- اقتصادی مجتمع پالایشگاهی پارس جنوبی بر مناطق روستایی پیرامون آن بپردازد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای، منابع اسنادی، پیمایشی و تکمیل پرسشنامه است. تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق نرم افزار spss و برای آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن (speaman correlation) استفاده شده است. نتایج کلی مبین این واقعیت است که با افزایش فاصله سکونتگاه های روستایی از مجتمع پالایشگاهی پارس جنوبی تأثیرات اقتصادی- اجتماعی آن نیز کاهش می یابد به عبارتی دیگر نتایج نشان می دهد بین بعد اقتصادی- اجتماعی و فاصله مجتمع پالایشگاهی پارس جنوبی نسبت به روستاهای پیرامون آن با توجه به مقدار ضریب همبستگی اسپیرمن دو بُعد (692/0-،491/0-) و سطح خطای کمتر از 01/0 درصد، رابطه منفی معناداری وجود دارد. و با توجه به سطح معناداری 000/0 می توان ادعا نمود، توافق معناداری بین فرضیات وجود دارد.