نام پژوهشگر: سمیه سودمند
سمیه سودمند مهدی تاجبخش
به منظور بررسی تأثیر برخی مواد محرک¬رشد روی صفات گیاهی، عملکرد و اجزای عملکرد سویا (رقم ویلیامز) آزمایشی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه به صورت بلوک¬های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. مواد محرک¬رشد عبارت بودند از: فولامین (1 در هزار)، لیلی (5/1 در هزار)، آرتال (1 در هزار) و شاهد (بدون ماده محرک رشد). محلول¬پاشی طی دو مرحله صورت گرفت که در مرحله اول 60 روز پس از کاشت (مرحله گلدهی) و مرحله دوم در زمان تشکیل دانه بکار برده شدند. 2 روز قبل از هر محلول¬پاشی آبیاری صورت گرفت. کاشت به¬صورت هیرم¬کاری و هر 7 روز یک¬بار انجام می¬گرفت. نتایج نشان داد که مواد محرک¬رشد به¬کار رفته موجب افزایش معنی¬دار ارتفاع ساقه، تعداد گره و قطر ساقه گیاهان تیمار شده نسبت به گیاه شاهد شدند، همچنین تأثیر این مواد بر عملکرد و اجزای عملکرد نشان داد که کاربرد مواد محرک¬رشد موجب افزایش تعداد غلاف و تعداد دانه در گیاه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه شدند ولی بر تعداد دانه در غلاف و شاخه فرعی در بوته تأثیری نداشتند. عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت نیز تحت تأثیر این مواد افزایش معنی¬داری داشتند. مواد محرک¬رشد بکار رفته موجب افزایش درصد و عملکرد پروتئین دانه، محتوای رطوبت نسبی برگ و میزان کلروفیل a، b، کارتنوئید و کلروفیل کل نسبت به شاهد شدند، ولی هیچ یک از مواد به¬کار رفته از نظر درصد روغن تفاوت معنی داری با شاهد نداشتند و در عملکرد روغن محرک های رشد آرتال و لیلی تأثیر داشتند. به طور کلی در بین تیمارهای مورد بررسی آرتال بهترین نتیجه را نشان داد. با توجه به نتایج فوق، با افزایش عملکردی حدود 22/30 درصد که در نتیجه این محرک رشد ایجاد شده کاربرد این مواد می تواند ابزار مناسبی برای تولید سویای با عملکرد بالا باشد.