چکیده یکی از جنبه های مهم تحقیقی در تاریخ اسلام و ایران، بررسی اوضاع و تحولات فرهنگی و علمی است. چنین تحقیقی در عین نمایاندن وضع آموزش و فرهنگ، می تواند بازتاب دهنده گرایشها و سیاست های حاکمان آن دوره تاریخی نیز باشد. در سده های هفتم و هشتم هجری، در پی حملات ویرانگر مغولان، ضربات هولناکی بر بیشتر نهادهای جامعه ایرانی وارد شد و وقفه ای در امر فعالیت علمی و فرهنگی در جهان اسلام و بخصوص ایران بوجود آمد. و بازار علم از رونق افتاد و نیاز به احداث مدارس دیگر احساس نمی شد. ولی با مسلمان شدن ایلخانان و تحت هدایت وزیران ایرانی مدارس فراوانی در نواحی مختلف ایران به وجود آمد. عمده ترین نقاط فعالیت و ایجاد این مدارس در آذربایجان، یزد، شیراز و اصفهان و کرمان قرار داشت. که از جمله مشخصات عمده آموزش در آنها تعلیم و تعلم علوم دینی، به خصوص مذهب حنفی، شافعی و شیعه اثنی عشری بود و علوم دیگر در کنار آن آموزش داده می شد. در واقع در این تحقیق تکیه اصلی به شناسایی مدارس دینی دوره ایلخانی و کسب آگاهیهای کلی درباره این مدارس است و همچنین عوامل زمینه سازی که در روند گسترش و گستردگی مدارس این دوره موثر بودند را مورد بررسی قرار داده است.