نام پژوهشگر: سجاد ابراهیم نژاد
سجاد ابراهیم نژاد رامین نیکروز
هدف از انجام این پایان نامه بررسی نحوه استفاده از روش توموگرافی لرزه ای درون چاهی جهت تعیین توزیع سرعت وکیفیت سنگ در پروژه های مهندسی است.توموگرافی لرزه ای یکی از روش های ژئوفیزیکی برای بررسی ویژگی های زیر سطحی است. واژه توموگرافی از واژه یونانی تومو، به معنای برش گرفته شده است. این واژه برای اولین بار در تصویر سازی پزشکی برای توصیف فرایند به تصویر کشیدن بافت های درونی بدن بکار برده شد. بعداً این اصطلاح توسط جامعه ژئوفیزیک در کارهای لرزه ای، الکتریکی، مغناطیسی و غیره بکار برده شد. توموگرافی لرزه ای میان چاهی در سال 1972 برای اولین بار توسط استوک و وودز ارائه شد. از این روش برای کارهای مهندسی نظیر سد سازی، تونل سازی، آب های زیر زمینی، اکتشاف و استخراج معادن و غیره استفاده می شود. برای حل مسائل توموگرافی لرزه ای درون چاهی دو مرحله پیشرو و وارون وجود دارد. در مرحله پیشرو، هدف ایجاد مدل پیش فرض برای ساختار زمین است، ودر مرحله وارون مدل اولیه با استفاده از داده های مشاهده شده آنقدر تغییر می یابد تا اختلاف داده های محاسبه شده و مشاهده شده به حداقل برسد. پارامترهای زیادی می تواند بر روی سرعت و میرایی امواج لرزه ای تأثیر بگذارد، که از آن جمله می توان به کیفیت سنگ، عمق، چگالی، میزان تخلخل و تراوایی، اشباع شدگی و غیره را نام برد. در این پایان نامه نحوه توزیع سرعت و میرایی در بین گالری های ساختگاه سد بختیاری با استفاده از روش توموگرافی تعیین شده است. برای اعتبار سنجی نتایج حاصله از برداشت توموگرافی، از مقادیر لوژن اندازه گیری شده در گمانه های ساختگاه سد استفاده شده است. در نهایت مقاطع سرعت بوسیله مقاطع میرایی بدست آمده مقایسه شده و ارتباط بین سرعت لرزه ای و میرایی لرزه ای بحث شده است. در اغلب مقاطع با افزایش سرعت لرزه ای مقدار لوژن و مقادیر نسبی میرایی کاهش پیدا می کند.نتایج حاصله نشان می دهد که سرعت در اغلب مقاطع بالا بوده لذا احتمال نشت از آنها پایین است با این حال با توجه به اینکه اغلب شکستگی های اصلی در راستای موازی رودخانه بوده و تاثیر آنها در مقاطع توموگرافی پایین است لذا بایستی بررسی های دقیق تر زمین شناسی برای بررسی احتمال نشت از آنها و بررسی ناپایداری های احتمالی صورت گیرد.