توجه به مقوله زیبایی، در ادراک منظر، امری مهم و غیر قابل انکار است. در چند دهه اخیر مطالعات رو به رشدی در زمینه ادراک منظر، صورت گرفته است. لیکن توجه ویژه در این زمینه با رویکردهای اسلامی و ایرانی ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر با موضوعیت «ادراک منظر، مبتنی بر زیبایی شناسی اسلامی» شکل گرفته است که هدف آن رسیدن به شاخص های زیبایی شناسی اسلامی و نحوه تبیین ادراک منظر شهر اسلامی- ایرانی توسط آن شاخص ها است. بحث زیبایی شناسی بیشتر در دیدگاه های حکما و فلاسفه وجود دارد. در بینش اسلامی، موجودات همه زیبا هستند، چرا که متصل به خالق زیبایی ها می باشند. در موضوع ادراک منظر، شاخص ها در دو حوزه ادراک حسی- بصری و اجتماعی جای می گیرند. سه ساحت کلی ادراکی در نظر فلاسفه اسلامی شامل ساحات حسی، مثالی و عقلی می باشند. پس از بررسی و تحلیل زیبایی شناسی اسلامی در منابع اسلامی، شاخص هایی در این زمینه استخراج شد. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی است که از راهبردهای توصیفی، مدل سازی و همبستگی بین متغیرها بهره برده است. در نهایت، مولفه ها و شاخص هایی از زیبایی شناسی اسلامی معرفی شده و ادراک منظر با توجه به سه حوزه ادراکی حسی، مثالی و عقلی و در دو شاخه حسی- بصری و اجتماعی، برپایه این شاخص ها تبیین شده است. در ادامه با انجام مصاحبه عمیق با صاحب نظران و آزمون شاخص های مذکور در جامعه آماری نخبه، پایایی آن ها به روش آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفته و تأیید شد. نتیجه گیری از این حکایت دارد که این شاخص ها با انطباق در ساحات مذکور، زمینه ساز ایجاد نظامی جهت ارزیابی زیبایی منظر شهر اسلامی می باشند و زیبایی در منظر شهر اسلامی- ایرانی، آن زیبایی ای است که نمایانگر وحدت یا ارتباط بین شاخص های سه ساحت حسی، مثالی و عقلی در آن منظر باشد.