یکی از گامهای موثر جهت نگهداشت جمعیت و ایجاد اشتغال در مناطق مرزی، ایجاد بازارچه های مرزی)تجارت مرزی)است. امروزه بازارچه های مرزی ضمن تأمین سطح قابل توجهی از نیاز مردم مرز نشین از طریق مبادلات مرزی، به قانونمند کردن ترددها و تهاترها، تثبیت و پایدار نمودن امنیت در مناطق مرزی، فروکش کردن مبادله قاچاق کالا، تقویت معیشت مرزنشینان و توسعه اقتصادی این مناطق کمک کرده اند. در این میان پیوندهای گوناگونی بر حسب شرایط و بسترهای اقتصادی و اجتماعی بین بازارچه های مرزی روستاها برقرار است که این پیوندها می تواند اثرات توسعه ای و یا توسعه نیافتگی برای هرکدام از فضاهای بازارچه و یا روستایی (بویژه روستاها) را به دنبال داشته باشد. در این تحقیق به تحلیل مناسبات فضایی بازارچه ی مرزی بر نواحی روستایی پیرامونی خود پرداخته شده براین اساس بازارچه تمرچین پیرانشهر در استان آذربایجان غربی به عنوان نمونه انتخاب گردید و با تحلیل داده ها و اطلاعات با روش توصیفی وتحلیلی به شیوه کتابخانه ای ومیدانی(تجربی) - پرسشنامه و مشاهده– اثرات کالبدی ( کیفیت مسکن) روستاهای پیرامونی در دو مقطع قبل از تأسیس بازارچه وبعد از آن مورد ارزیابی قرار گرفت.