نام پژوهشگر: فاطمه سمیعیان

مفهوم "اختیارات" در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1393
  فاطمه سمیعیان   جواد تقی زاده

قانونگذار اساسی جمهوری اسلامی ایران در نگارش برخی از اصول قانون اساسی از واژگانی استفاده کرده است که نمی توان این ادعا را داشت که در همه موارد یک معنا از آنها استنباط می شود. یکی از این واژگان «اختیارات» است که در هفده اصل از اصول قانون اساسی بکار رفته است. با بررسی این اصول می توان دریافت که گاهی در بکارگیری این واژه، معنای مطلق اختیارات مد نظر است؛ «اختیارات» شوراها در اصول 7، 100 و 104، «اختیارات» مقام رهبری در اصل 110، «اختیارات» رئیس جمهور در اصول 122، 131 و 132، «اختیارات» وزیر دادگستری در ذیل اصل 160، «اختیارات» سازمان بازرسی کل کشور در اصل 174 و «اختیارات» شوراهای فرعی شورای عالی امنیت ملی در اصل 176 به معنای مطلق اختیارات هستند. گاهی نیز «اختیارات» معنای وظایف و اختیارات را به صورت توأمان دربردارد؛ «اختیارات» شوراها در اصول 12 و 103، «اختیارات» نمایندگان ویژه رئیس جمهور در اصل 127، «اختیارات» وزرا در اصل 133، «اختیارات» رئیس قوه قضائیه در اصل 160، «اختیارات» هیئت منصفه در اصل 168، «اختیارات» قوه مجریه در اصل 170 و «اختیارات» دیوان عدالت اداری در اصل 173 به معنای وظایف و اختیارات بکار رفته است. به طور کلی شناسایی مفهوم اختیارات و تفکیک آن از کارکردهای تکلیفی منجر به رفع ابهام از موارد ایجاد مسئولیت نهادها و مقامات اساسی در نظام حقوقی می گردد.