نام پژوهشگر: وجیهه کاظم پور
وجیهه کاظم پور مجتبی رفیعیان
تصمیم گیری برای تعیین نوع کاربری زمین همواره یکی از نگرانی های اصلی برنامه ریزان منطقه ای بوده است. اکثر مواقع در تخصیص کاربری زمین نسبت به قابلیتها و پتانسیل های اراضی و همچنین مخاطرات طبیعی که اراضی را تهدید می نمایند بی توجهی می گردد که هزینه و خسارات بالایی را در پی خواهد داشت. با توجه به اینکه ایران یکی از زلزله خیز ترین کشورهای جهان است و از آنجاکه نمی توان مانع وقوع سوانح طبیعی شد، لازم است که برنامه ها، به منظور کاهش هرگونه خسارت، بر مدیریت سوانح طبیعی متمرکز باشند. در این پژوهش تلاش کردیم تا براساس میزان تناسب اراضی با توجه به شاخصهای کالبدی و اکولوژیکی، برای کاربری های کشاورزی و توسعه شهری و صنعتی، و با تمرکز بر میزان آسیب پذیری منطقه در برابر خطر زلزله، برنامه کاربری اراضی مناسب را برای استان قزوین ارائه دهیم که در این راستا به کمک تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و منطق ارزش¬گذاری لایه¬ها (index overlay)و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) به تعیین اولویت کاربری ها در هر واحد اراضی می پردازیم. نتایج تحلیلها نشان می دهد که قسمت شمال و جنوب استان از نظر زلزله پرمخاطره محسوب می شوند و با توجه به فاکتورهای کالبدی، اکولوژیکی و پهنه های خطر زلزله محدوده ای در مرکز استان مناسب توسعه شهری و صنعتی می باشد که ضمن بهرمندی از پتانسیلهای کالبدی از خطر زلزله نیز مصون بماند شایان ذکر است که احداث شهرکهای صنعتی و مسکونی و شهرهای جدید در نهایت باید بر اساس مطالعات مکانیابی دقیقتر و در مقیاس پایین تر، صورت پذیرد.