نام پژوهشگر: مینا نیازی
مینا نیازی حمیدرضا مشایخی
اثر ادبی نوشته ای است که گاهی در آن شاعر با استفاده از روش ها و اصولی از زبان معمول خارج شده و زبانی نا آشنا با نظام زبان معمول به وجود می آورد، و این همان چیزی است که از آن به آشنایی-زدایی یاد می شود. آشنایی زدایی در جهان متن، شامل همه ی شگرد هایی می شود که در برجسته سازی یک متن دخیل هستند و معمولاً با نوعی فراهنجاری همراه می باشد و می توان گفت، آشنایی زدایی نتیجه-ی برجسته سازی و فراهنجاری است. فراهنجاری از طریق خارج شدن از قواعد حاکم بر زبان معیار تحقق می یابد. از آنجایی که این فرایند یکی از اصول شعر است، بسیاری از شاعران از آن بهره جسته اند. در ادبیات معاصر عرب نیز در پی تحولات بعد از جنگ جهانی دوم و تأثیراتی که فرهنگ و ادبیات غربی بر عرب ها داشتند شاعران بسیاری برای بیان مفاهیم مورد نظر خود به این شیوه روی آورده اند. عبدالوهاب البیاتی شاعر معروف معاصر عرب است که با تأثیر از فرهنگ و ادبیات غربی گام های موثری در جهت انواع فراهنجاری برداشت و با به کار گیری هنرمندانه آن، به بیان درد های جامعه بشری پرداخت. ضرورت شناخت این فراهنجاری ها سبب شد تا در این پژوهش به تحلیل و بررسی دیوان شعری «الأعمال الشعریه الکامله المجلد الثانی» بیاتی بپردازیم تا مشخص شود وی از کدام یک از انواع فراهنجاری بهره برده است. دستاورد پژوهش مبین این است که وی از فراهنجاری های واژگانی، نحوی، آوایی، معنایی، سبکی و زمانی بهره برده است که فراهنجاری معنایی و واژگانی از پر بسامد ترین و مهم-ترین ویژگی های سبکی شعر بیاتی می باشد.