نام پژوهشگر: سمیه ثامنی

الأدب و تجلیاته فی کلام الامام الرضا(ع)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1392
  سمیه ثامنی   خلیل پروینی

الأدب کلام فنّی جمیل، یهدف الأدیب من خلاله إلی التأثیر فی المتلقی و إثاره عواطفه و أحاسیسه سواء أکان شعراً أم نثراً. یعتبر النقاد و علماء البلاغه النص أدبیا إن کان شاملاً علی أربعه عناصر هی الفکره و العاطفه و الخیال و الأسلوب. تزّین کلام الإمام الرضا(ع) بالأدب و الفن و حاله کسائر أئمه أهل البیت(ع). فقد إشتمل علی الأنواع الأدبیه کالأحادیث،و الأدعیه، و التوصیات،و التفاسیر، و الخطب، و الزیارات، و الأشعار. و من میزات کلامه (ع) الإهتمام بالأدب کأداه للوصول إلی أغراضه الدینیه و العقائدیه و زیاده تأثیر کلامه علی السامعین و القارئین. و یعتبر کلام الإمام (ع) من أنواع الأدب الإسلامی الذی ظهر مع بدایه الدعوه الإسلامیه النبویه و یتجلّی نموذجه الرفیع فی القرآن الکریم و أقوال الرسول(ص) و أهل بیته (ع). تتناول هذه الدراسه المنهج الوصفی و التحلیلی فی کلام الإمام الرضا (ع) إستناداً علی العناصر الأدبیه الأربعه و هی الفکره و العاطفه و الخیال و الأسلوب. و تدل النتائج علی أن تجلی العناصر الأدبیه یختلف من نوع لأخر. و یختار الإمام(ع) الجمل و العبارات علی أساس إقتضاء الحال و حینا یملأ الجو عاطفه و خیالاً کالدعاء و أحیانا أخری یقلل منهما کالمناظره و مره یقصر الکلام و مره أخری یبسطه و یتمیز أدب الإمام(ع) عن الأدب العام بأسلوبه المحکم من خلال تجسید فکرته الدینیه و عاطفته المشجعه و المحذرّه و خیاله الواقعی.