نام پژوهشگر: مژگان سروری
مژگان سروری رضا درویش زاده
به منظور ارزیابی صفات مورفولوژیکی، تغییرات بیوشیمیایی و الگوی الکتروفورزی گیاه آفتابگردان تحت شرایط تنش خشکی، تعداد شش رقم آفتابگردان در دو شرایط آبیاری عادی و تنش خشکی در قالب طرح بلوک ها ی کامل تصادفی در سه تکرار در گلدان در شرایط گلخانه کشت داده شد. با بدست آوردن ظرفیت زراعی خاک گلدان آبیاری با توزین روزانه گلدان ها انجام گرفت. وقتی گیاهان رشد کرده و به مرحله 8 برگی رسیدند در گیاهانی که تحت تیمار تنش خشکی بودند ابتدا تنش 60 درصد و پس از آن تنش 40 درصد ظرفیت زراعی اعمال شد. صفات مورفولوژیکی در مرحله گلدهی کامل اندازه گیری شد و صفات مربوط به دانه بعد از برداشت بذر ارزیابی گردید. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین ژنوتیپ ها برای صفات ارتفاع بوته، عرض برگ، قطر طبق، وزن خشک اندام هوایی، وزن طبق و وزن صد دانه هم در شرایط آبیاری نرمال و هم در شرایط تنش خشکی اختلاف معنی دار وجود دارد. بر مبنای عملکرد ارقام در شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی، شاخص های کمّی مقاومت به خشکی محاسبه شدند. سه رقم c104، c100 و lr55 در هر دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی نسبت به بقیه ارقام رشد و عملکرد بهتری داشته اند. در گیاهان تحت تنش 60 درصد ژنوتیپ c100 بیشترین فعالیت آنزیمی را برای آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز و گلوتاتیون ردوکتاز داشت. در گیاهان تحت تنش 40 درصد ژنوتیپ lr55 بیشترین فعالیت آنزیمی را برای آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز و گایاکول پراکسیداز داشت. بر اساس یافته های این پژوهش مشخص شد که الگوی باندی ژنوتیپها در دو شرایط آبی متفاوت است. علت عمده این امر را می توان به تغییر در بیان ژنها و در نتیجه بروز آن در الگوی پروتئینها تحت دو شرایط مختلف آبی دانست، چرا که تنش خشکی به نحوی می تواند در کاهش یا افزایش بیان پروتئین ها موثر باشد.