امروزه گردشگری یکی از متنوع ترین و در عین حال پاکیزه ترین صنایع در دنیا به حساب می آید تا جایی که نام صنعت پاک را برای آن برگزیده اند و به عنوان یکی از منابع مهم کسب ارز خارجی به حساب می آید که توسعه آن نیازمند شناخت کافی از عوامل موثر بر گسترش آن می باشد. هدف این پژوهش بررسی راهکارهای توسعه ی گردشگری با تاکید بر طرح های ساختاری- راهبردی در شهرستان مریوان می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش ترکیبی پیمایشی ، توصیفی- تحلیلی بوده که جهت گردآوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای و میدانی (مشاهده، مصاحبه و توزیع پرسشنامه) استفاده شده، سپس برای تحلیل داده ها از مدل راهبردیswot و نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که فقدان فرهنگ گردشگرپذیری نمی تواند عاملی تاثیر گذار بر عدم توسعه گردشگری مریوان باشد، اما فقدان نیروی انسانی متخصص، زیرساختها و فعالیتهای بازاریابی نقش تاثیرگذاری در عدم توسعه گردشگری شهرستان مریوان داشته اند. همچنین بر اساس مدل swot کمبود زیر ساختهای، ضعف فعالیتهای بازاریابی، ضعف مدیریت گردشگری، مهمترین موانع اساسی بر سر راه توسعه گردشگری شهرستان مریوان به حساب می آیند. از طرف دیگر، وجود جاذبه های طبیعی زیبا، بازارچه های مرزی و تمایل عمومی نسبت به توسعه گردشگری به ترتیب با امتیاز وزنی 45/ ، 32/ و 28/ به عنوان مهمترین نقاط قوت و افزایش تمایل به گردشگری خرید، افزایش تمایل به فعالیتهای گردشگری و به ویژه فعالیتهای اکوتوریستی و پیوندهای فرهنگی نزدیک کردها ی اقلیم خودمختار کردستان عراق با کردهای کردستان ایران و افزایش تمایل آنها جهت بازدید از شهرستان مریوان به دلیل داشتن طیف مختلف جاذبه ها به ترتیب با امتیاز وزنی 50/ ، 50/ و 32/ به عنوان مهمترین فرصت های گردشگری شهرستان شناخته شد. همچنین هدفمند کردن یارانه ها، افزایش قیمت مواد سوختی تاثیر سوء آن بر جریان سفر و گردشگری، افزایش تمایل به سفرهای خارجی و از بین رفتن فرهنگ سنتی و محلی نیز از دید کارشناسان به عنوان مهمترین تهدیدهای پیش روی گردشگری مریوان شناخته شدند.