نام پژوهشگر: امین السجاد جمعه یزدیان
امین السجاد جمعه یزدیان حسین علایی
آلودگی پسته به قارچ aspergillus flavus و زهرابه آفلاتوکسین از اهمیت بهداشتی و اقتصادی زیادی برخوردار است. علاوه بر این قارچ مذکور روی گستره وسیعی از محصولات کشاورزی و مواد غذایی رشد می نماید و با تولید متابولیت های ثانویه مانند آفلاتوکسین موجب آلودگی آنها می شود. آفلاتوکسین به عنوان یکی از سمی ترین متابولیت های قارچی شناخته شده است، و در انسان و حیوانات باعث بروز سرطان خصوصا سرطان کبدی می شود. وجود آفلاتوکسین در محصولات پسته به عنوان یکی از عوامل محدود کننده و مشکل آفرین در فرآیند صادرات این محصول می باشد که به عنوان یکی از چالش ها و مشکلات موجود طی سال های متمادی در عرضه این محصول اقتصادی برای کشور بوده است. ردیابی و شناسایی سریع این قارچ در نمونه های پسته می تواند یک روش مناسب برای تخمین جمعیتی این گونه در محموله های پسته، همچنین راهی برای تشخیص مقدار آفلاتوکسین موجود و یا مقدار آفلاتوکسینی که می تواند به صورت بالقوه در محموله پسته تولید شود، باشد. هدف از این پژوهش توسعه روشی سریع و دقیق برای ردیابی قارچ a. flavus در نمونه های پسته با استفاده از روش های مبتنی بر pcr مانند real-time pcr، nested pcr و conventional pcr است. ردیابی قارچ a. flavus با استفاده از آغازگرهای اختصاصی (fl1-f, fl1-r) برای تکثیر ناحیه its بهره گرفته شده است. این آغازگرها در مطالعات قبلی از نظر اختصاصیت مورد بررسی قرار گرفته اند. همچنین برای بررسی میزان توانایی این روش ها در ردیابی a. flavus در محصولات پسته مقادیر مشخصی از دانه های پسته با غلظت های متفاوتی از اسپور قارچ آلوده گردید و در فواصل زمانی مشخص بعد از انکوبه شدن، نمونه برداری و بعد از انجام استخراج ژنوم، dna بدست آمده در واکنش زنجیره ای پلی مراز بکار گرفته شد. نتایج نشان دادند که با استفاده از pcr معمولی تا مقدار 105 اسپور به ازای پنج گرم دانه پسته بعد از 24 ساعت انکوبه شدن، و با استفاده از real time pcr تا مقدار 102 اسپور به ازای هرگرم از دانه پسته بعد از 17 ساعت انکوبه شدن با استفاده از این روش قابل ردیابی می باشد، علاوه براین رابطه معنی داری میان رشد قارچ a. flavus و میزان افزایش آفلاتوکسین در نمونه ها مشاهده گردید.