نام پژوهشگر: هانیه تهرانی
هانیه تهرانی مجید اسمعیلی زاده
اخیراً تحقیقات بسیاری در سطح جهان به منظور بهبود بهره وری تولید توت فرنگی در سیستم های هیدروپونیک انجام شده است. پرورش توت فرنگی تحت چنین شرایطی، امکان تولید خارج از فصل را فراهم کرده، مصرف آب را کاهش می دهد، استفاده از علف کش ها کم می شود، میوه را تمیز نگه می دارد، عملکرد و اندازه میوه را افزایش می دهد و باعث افزایش زودرسی و کیفیت میوه می شود. انواع مختلف بستر های آلی در واقع مهم ترین بخش بیش تر سیستم های تولید هیدروپونیک در باغبانی محسوب می شوند. لذا به منظور تعیین بستر کشت مناسب برای توت فرنگی رقم های سلوا و دیامنت، آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. این پژوهش دارای 2 فاکتور بستر کشت (کوکوپیت 70% + پرلیت 30%، لیف خرما 70% + پرلیت 30%، کاه 70% + پرلیت 30% و خاک اره 70% + پرلیت 30% ) و رقم (سلوا و دیامنت) بود. کشت گیاهان در کیسه های کشت 25 لیتری با تعداد 10 بوته در هر کیسه در بهمن ماه 1390 انجام گرفت. در این پژوهش ویژگی های رویشی از جمله تعداد برگ و ساقه رونده، طول دمبرگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، حجم ریشه و طول سیستم ریشه ای و ویژگی های زایشی چون تعداد گل آذین، تعداد میوه در بوته و عملکرد، ویژگی های کمی و کیفی میوه (وزن، طول و قطر میوه های اولیه و ثانویه، میزان ویتامین ث و پ هاش آب میوه)، عناصر غذایی اندام هوایی و ریشه (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم، مس، روی، منگنز و آهن) و میزان رنگیزه های برگ (کلروفیل کل، a، b و کارتنوئیدها) اندازه گیری شدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیش ترین تعداد برگ، تعداد ساقه رونده و طول دمبرگ در بستر کوکوپیت با پرلیت بود. از طرفی بیش ترین میزان وزن تر، خشک و حجم ریشه در بستر خاک اره با پرلیت مشاهده شد. بیش ترین تعداد گل آذین، تعداد میوه و عملکرد و همچنین ویژگی های کمی و کیفی میوه در بستر کوکوپیت با پرلیت مشاهده شد. نتایج حاصل از اندازه گیری عناصر هم نشان داد که بیش ترین میزان فسفر و کلسیم اندام هوایی، منیزیم ریشه و اندام هوایی و روی ریشه در بستر کوکوپیت با پرلیت مشاهده شد و میزان کلروفیل کل برگ نیز در این بستر بالا بود. به طورکلی نتایج این پژوهش نشان داد بستر کوکوپیت نسبت به سایر بسترهای مورد استفاده نتایج مطلوب تر و بهتری از خود نشان داد لذا می توان گفت که ویژگی های فیزیکی بستر اثر قابل توجهی بر رشد و توسعه ی ریشه توت فرنگی دارند. در واقع می توان نتیجه گرفت که چگونگی تهیه یک بستر کشت و ویژگی های یک بستر کشت از نظر فیزیکی و شیمیایی روی رشد ریشه و میزان جذب عناصر توسط توت فرنگی اثر گذار است که به دنبال آن رشد اندام هوایی و عملکرد تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.