نام پژوهشگر: بهزاد حسینی سربیشه

تحلیل باستان شناختی سکه های دوره الیمایی در بازه زمانی(140/160 ق.م –224 م )، بارویکرد سیاسی و اقتصادی، بر اساس آنالیز عنصری سکه ها : طیف سنجی به روشpixe
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  بهزاد حسینی سربیشه   فرهنگ خادمی ندوشن

در حال حاضر نمی¬توان جغرافیایی سیاسی الیماییان را به¬علتبی¬توجهی به این دوران به¬درستی شناسایی نمود؛ اما بر اساس اطلاعات پراکنده موجود می¬توان بیان کرد کهحکومت الیمایی به¬صورت یک ساتراپ نیمه خودمختار و گاهی خودمختار بوده است. پایگاه اصلی این حکومت در استان فعلی خوزستان قرار داشته که از سمت شمال به بخش¬های مختلف زاگرس مرکزی (لرستان و...)، از سمت شرق به رشته¬کوه¬های بختیاری (کهکیلویه و بویراحمد و چهارمحال بختیاری) و از سمت جنوب به بوشهر امروزی محدود می¬شده است. این حکومت از اواسط قرن دوم قبل از میلاد (147ق.م) تا ظهور امپراطوری ساسانی(224م)، همزمان با حکومت سلوکی و اشکانی حضور فعالی در جریانات سیاسی و اقتصادی منطقه ایفا نموده است. کتیبه های مختلف، ضرب سکه¬های نقره و برنزی/ مسی خاص این پادشاهان، نقوش برجسته¬های مربوط به این دوران و دیگر داده¬ها، مؤید این موضوع می¬باشند. مطالعات عنصری سکه¬ها اطلاعات با¬ارزشی را در ارتباط با اندازه ذرات، درصد ترکیبات عنصری فلزاتی چون طلا، نقره، مس، سرب، کلر،آهن، منگنز، تیتانیم و... موجود در سکه به¬علاوه ی متالوژی به¬کار¬رفته در ساخت این سکه¬ها به ما می¬دهند. این مطالعات زمینه را برای شناخت ساختار اقتصادی و سیاسی و ارتباطات تجاری جامعه فراهم می¬سازد. تفاوت در سطح غلظت عناصر می تواند حاوی اطلاعاتی در رابطه با معادن این فلزات باشد. مطالعه تمرکز فلزاتی همچون طلا، ایریدیوم و بیسموت، مولیبدن اطلاعات سودمندی درباره¬ی سنگ معدن نقره و مس به ما می¬دهد. ما در این مطالعه مجموعه¬ای از سکه¬های برنزی و نقره¬ی متعلق به دوران الیمایی را با استفاده از دستگاه پیکسی (pixe) مطالعه کردیم، تا از طریق تجزیه عنصری و مشخص¬کردن ترکیبات شیمیایی فلزات بتوانیم به نتایج سودمندی در جهت شناسایی غلظت ، منشأ و معادن عناصر موجود دست بیابیم تا در نهایت بتوانیم در راستای بازسازی بهتر وضعیت اقتصادی و سیاسی الیماییان بهره مند گردیم.