نام پژوهشگر: زینب شایقیان
زینب شایقیان محمدعلی بشارت
دیابت بیماری پیچیده و مزمنی است که با سبک زندگی بیمار رابطه دارد و بر کیفیت زندگی او اثر می گذارد. گرچه مطالعات پیشین اثر سبک های مقابله و حمایت اجتماعی بر شاخص¬های سلامت دیابت را نشان داده اند اما به نقش آن ها در درمان های روانشناختی اشاره نشده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش اثربخشی درمان گروهی پذیرش و تعهد بر هموگلوبین گلیکوزیله، خودمراقبتی و کیفیت زندگی مبتلایان به دیابت نوع دو و بررسی نقش تعدیل کننده سبک های مقابله و حمایت اجتماعی در تأثیر درمان گروهی پذیرش و تعهد بر رابطه اثر درمان گروهی پذیرش و تعهد و هموگلوبین گلیکوزیله، خودمراقبتی و کیفیت زندگی مبتلایان به دیابت نوع دو بود. نمونه پژوهش شامل 100 بیمار (60 زن) مبتلا به دیابت نوع دو بودند که از تیر ماه 1391 تا شهریور 1392 به بیمارستان لبافی نژاد مراجعه کرده بودند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل: پرسشنام? اطلاعات دموگرافیک، آنتروپومتریک و بالینی، پرسشنامه ی مقیاس کوتاه فعالیت های خود مراقبتی دیابت (sdsca)، پرسشنامه کیفیت زندگی وابسته به دیابت (addqol)، مقیاس سبک های مقابله (brief cope) و پرسشنامه حمایت اجتماعی (mspss) بود. جهت ارزیابی وضعیت قند خون از شاخص های آزمایشگاهی مرتبط همچون هموگلوبین گلیکوزیله و چربی های خون استفاده شد. برای تحلیل داده¬ها از تحلیل کوواریانس چند متغیری و تحلیل واریانس اندازه های مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد که درمان پذیرش و تعهد سبب کاهش هموگلوبین گلیکوزیله، افزایش فعالیت های خودمراقبتی و بهبود کیفیت زندگی مبتلایان می شود و اثر درمان سه ماه پس از مداخله نیز پایدار باقی ماند. همچنین سبک های مقابله و حمایت اجتماعی نقش تعدیل کننده را در رابط? بین درمان پذیرش و تعهد و بهبود شاخص های سلامت دیابت نوع دو داشتند. نتایج این پژوهش راهنمایی در جهت توجه به عوامل روانشناختی موثر در درمان دیابت است که می تواند راهگشای مفهوم سازی، برنامه ریزی و طراحی سیاست گزاری های درمانی در کنترل موثرتر دیابت نوع 2 باشد.