با تکمیل اطلاعات پرسشنامه ای از 295 خانوار مناطق 22 گانه شهر تهران در سال 1387 میزان و رفتار مصرف ماهی آنان بررسی شد. پس از بررسی آمارهای توصیفی و تحلیل استنباطی آماره های ناپارامتریک، فرضیات تحقیق نیز آزمون شد. اگر چه مصرف آبزیان در اولویت آخر مصرف بین پروتئین های حیوانی قرار دارد اما در دهه های اخیر رشد مصرف آن در ایران از همه پروتئین های حیوانی بیشتر است. ماهی قزل آلا در اولویت اول مصرف و بعد از آن کپورماهیان پرورشی قرار دارند. بالاترین انگیزه خرید بدلیل ارزش غذایی آبزیان است. بطور متوسط 2/33 درصد خرید را ماهیان پرورشی تشکیل می دهند. اولین مراجعه برای خرید نیز بر اساس کنجکاوی شخصی صورت گرفته است. 59 درصد خریداران علاقه مند به بسته بندی ماهی اند و درج ارزش غذایی روی بسته را بالاترین اولویت می دانند. آنها ماهیان شمال را تازه تر از ماهیان جنوب و ضایعات ماهیان پرورشی را کمتر از ماهیان وحشی می دانند. از نظر آنان ماهی قزل آلا پاک تر از کپور ماهیان پرورشی است و در مورد خواص ماهیان پرورشی اطلاعی ندارند و طعم تمام آنها را یکسان نمی دانند. در این تحقیق عوامل موثر بر خرید ماهی شناسایی شدند و اولویت های اصلی مشخص گردیدند. کیفیت، مزه، بو و منبع پروتئینی به ترتیب اولویت های اصلی خرید ماهی شناخته شدند اما در مورد آنهایی که فقط ماهی پرورشی مصرف می کنند به ترتیب کیفیت، بو، مزه و تیغ اهمیت دارد. تحقیق، گرایش انواع مصرف کنندگان شهر تهران را نیز مورد بررسی و مقایسه قرار داده است. شهروندان تهرانی مهمترین عامل مصرف را زنده فروشی و کاهش قیمت می دانند و بهداشت، بو و تهویه محیط فروش برایشان خیلی اهمیت دارد. مهمترین عامل خرید گونه های پرورشی کیفیت و تازگی آنهاست و در بین مکان های خرید بیشتر علاقه مند خرید از ماهی فروشی ها هستند. با توجه به افزایش سهم و رشد مصرف ماهی در ایران نسبت به سایر پروتئین های حیوانی آگاهی از رفتار مصرف کننده و پایش مستمر تحقیقات بازاریابی در این زمینه می توان علاوه بر رواج شیوه های عرضه شناسایی شده و مطلوب، به تدوین و بهبود استراتژی های بازاریابی کشور بیشتر کمک نمود و با هدایت تولیدکنندگان در جهت رفع نیازهای مصرف کنندگان جهت ارتقای فرهنگ و مصرف ابزیان، تولیدی پایدار و برقراری جامعه ای سالم کوشید.

این تحقیق با هدف مقایسه صید به ازای واحد تلاش، ترکیب گونه ای، فراوانی طولی و وزنی کیلکا ماهیان صید شده توسط شناورهای با قدرت نور متفاوت (3000 و 6000 وات)، به مدت 10 ماه از مرداد تا اردیبهشت 1391 در صیدگاه های بندر انزلی صورت پذیرفت. عملیات نمونه برداری توسط شناورهای صید کیلکا گیر به طول 18 متر و عرض 5/4 متر طی 282 بار تورریزی انجام شد. تور مورد استفاده از جنس پلی آمید با اندازه چشمه 8 میلی متر در لایه داخلی و 30-20 میلی متر در لایه خارجی مورد استفاده قرار گرفت. در این مطالعه کیلکای معمولی (cultriventris caspia clupeonell)، کیلکای چشم درشت (clupeonell grimi) و کیلکای آنچوی (clupeonell engrauliformis) به ترتیب 33/97، 51/1 و 23/1 درصد از ترکیب صید را به خود اختصاص دادند. تغییرات فصلی تاثیر معنی دار روی میزان cpue برای هر دو شدت نور 3000 و 6000 وات داشت (05/0p<) که بیشترین میزان cpue در فصل تابستان برای شدت نور 6000 وات به میزان (kg.n-1) 82/87±9/117 و کمترین میزان cpue در فصل بهار برای دو شدت نور 3000 و 6000 وات به ترتیب (kg.n-1) 10/6±60/7 و (kg.n-1) 14/6±20/16 بدست آمد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد تغییرات شدت نور دارای تاثیر معنی دار روی میزان cpue در فصل تابستان بود. اما در فصول دیگر با افزایش شدت نور تغییری در میزان cpue مشاهده نگردید مقایسه توزیع فراوانی طولی بین دو شدت نور 3000 وات و 6000 وات نشان داد که در فصل تابستان توزیع فراونی طولی برای دو شدت نور متفاوت می باشد و ماهی های با اندازه کوچکتر در شدت نور 6000 وات حضور داشتند. نسبت جنسی کیلکای معمولی در فصل بهار و زمستان دارای اختلاف معنی داری با نسبت 1:1 بود. نتایج این بررسی نشان داد که در فصل تابستان با تغییر شدت نور از 3000 وات به 6000 وات می توان در هر تور ریزی حجم و وزن بیشتری از کیلکا ماهیان را صید نمود.

چکیده سرعت رو به رشد جمعیت جهان، ضرورت توسعه آبزی پروری را عیان می سازد؛ توسعه ای که در نتیجه توسعه تکنولوژیکی، ایجاد حداقل آشفتگی محیطی، استفاده کافی و موثر از منابع اولیه و با کوشش بیشتر جهت آشنایی مردم با اهداف توسعه امکان پذیر است. بنابراین استفاده از تکنولوژی های نوین در افزایش بهره وری و کاهش هزینه های آبزی پروری، تنها در کنار پایداری فعالیت اهمیت دارد، و اثرات زیست محیطی و پایداری آبزی پروری از طریق برنامه ریزی و مدیریت مناسب بر مزرعه مرتفع می شود. هدف اصلی این تحقیق، ارزیابی نگرش پرورش دهندگان ماهی مجتمع پرورش ماهی آزادگان اهواز نسبت به مفهوم آبزی پروری پایدار است. این تحقیق از نوع توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، 90 نفر از پرورش دهندگان ماهی در این سایت بودند که از بین آن ها 44 نفر به عنوان حجم نمونه آماری، حاضر به همکاری شدند. طراحی پرسشنامه با جستجوی منابع و با توجه به نظرات اساتید، مصاحبه با کارشناسان و افراد صاحب نظر تنظیم گردید. پایایی پرسشنامه با تکمیل آزمایشی 30 عدد پرسشنامه و تعیین ضریب آلفای کرونباخ 73% بدست آمد. نتایج بدست آمده از آزمون مربع خی نشان داد که نگرش افراد نسبت به آبزی پروری پایدار در حد متوسط (71/2) است. همچنین پایداری در 4 سطح پایداری اجتماعی با میانگین 17/3، پایداری محیط زیست با میانگین 77/2، پایداری اقتصادی با میانگین 28/3، پایداری تکنولوژی با میانگین 89/2 بدست آمد. با توجه به آشنایی کم پرورش دهندگان در رابطه با مفهوم پایداری و همچنین به دلیل اهمیت موضوع آبزی پروری پایدار، لزوم آموزش و تحقیقات بیشتر در این زمینه توصیه می گردد.

چکیده ماهی به¬عنوان یک منبع پروتئینی مهم و با ارزش غذایی بالا تأثیر بسیار زیادی در حفظ سلامت جامعه دارد. با وجود مزیت¬های غذایی ماهی نسبت به سایر گوشت¬ها و وجود ذخایر آبزی در کشور، مصرف سرانه آبزیان در ایران کمتر از جهان است، که این امر ضرورت توجه به بازار آبزیان و تحقیقات بازاریابی را جهت سنجش نیاز و رفتار مصرف¬کنندگان آشکار می¬سازد. این تحقیق به منظور بررسی رفتار مصرف کنندگان نسبت به ماهی پرورشی و وحشی از جهت 9 عامل قیمت، بازار محصولات، پاک و ایمن بودن ماهی از آلودگی، مزه، بو، ارزش¬غذایی، وضعیت دسترسی، میزان ضایعات و پخت آسان در شهر گرگان انجام شد. روش تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی، روش نمونه¬گیری تصادفی ساده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. حجم نمونه 266 خانوار بود که از طریق پرسشنامه اطلاعات جمع¬آوری شد. از آمار توصیفی برای توصیف خصوصیات جمعیت شناختی و آمار استنباطی شامل آزمون مربع کایبرای بررسی معنی¬دار بودن داده¬ها و آزمون فرضیات تحقیق و بررسی سوالات مقایسه¬ای، آزمون فریدمن برای الویت¬بندی عوامل، آزمون دو نمونه¬ای تی و آزمون تحلیل واریانس جهت بررسی اثر متغیر-های جمعیت¬شناختی بر میزان مصرف انواع ماهیان استفاده شد. نتایج نشان داد که در کل مصرف کنندگان بین ماهیان پرورشی و وحشی اختلاف قائل¬اند و نسبت به این موضوع آگاهی دارند اما قادر به تشخیص ماهی وحشی از پرورشی نیستند، آن¬ها نظر مساعدتری نسبت به ماهیان وحشی به¬ویژه در رابطه با مزه، بو و ارزش¬غذایی داشته و ماهیان وحشی را از جهت عوامل مذکور ارجح¬تر از ماهیان پرورشی می¬دانند، بنابراین با آگاهی رسانی نسبت به روش¬های تشخیص و مزایای مصرف می¬توان با اعمال مدیریت بهتر برای کاهش بو و طعم نامطبوع ماهیان پرورشی، سرانه مصرف را افزایش داد. کلمات کلیدی: خانوار، رفتار مصرف¬کننده، گرگان، ماهی پرورشی، ماهی وحشی

به منظور بهبود خواص فیزیکی و مکانیکی در پوشش های زیست تخریب پذیر تولیدی به وسیله کیتوزان و نیز بهبود خواص مکانیکی و کاهش نفوذپذیری به بخار آب و گازها در فیلم کامپوزیت تولیدی و ایجاد خواص ضدمیکروبی و افزایش آب گریزی آن، کتیرا، نانوذرات رس و اسانس مریم گلی با فیلم کیتوزان ترکیب گردید. نمونه های پوشش داده شده با نانوکامپوزیت حاوی اسانس مریم گلی کم ترین مقدار بار باکتریایی کل و سرمادوست را در مقایسه با تیمار شاهد طی دوره 16 روزه نگه داری نشان دادند (05/0 > p). هم چنین نتایج ارزیابی حسی نشان داد که پوشش حاوی اسانس تاثیر نامطلوبی بر پذیرش محصول نداشته و هم چنین توانسته است مطلوبیت نمونه ها را تا پایان دوره نگه داری برای مصرف کننده حفظ نماید. در نهایت نتایج تحقیق حاضر به اثبات رساند که افزودن کتیرا، نانورس و اسانس مریم گلی به پلیمر کیتوزان می تواند ضمن بهبود ویژگی های فیزیکی و مکانیکی این پلیمر در حالت فیلم، کارایی آن را در نگه داری محصولات غذایی دریایی نظیر ماهی قزل آلا بهبود بخشد.

این مطالعه به منظور بررسی ویژگی¬های بازاریابی ماهی در ماهی فروشی¬های سه بندر استان گیلان (بندر انزلی، آستارا و کیاشهر) صورت پذیرفت. داده¬ها با استفاده از پرسشنامه از 30 فروشنده که دارای مغازه ماهی فروشی بودند جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده¬ها از آمار توصیفی، آزمون فریدمن و آزمون کای دو استفاده شد. در نهایت صحت و عدم صحت فرضیات از طریق h0 و h1 مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد، بیشتر (6/26%) فروشندگان ماهی بنادر استان گیلان در رده سنی 31 تا 40 سال قرار دارند. بیشتر آن¬ها سطح تحصیلات راهنمایی (40%) و متوسطه (40%) دارند. حدود نیمی از آن¬ها 10 تا 20 سال سابقه اشتغال داشته و 65% دارای خانواده 3 و 4 نفره می¬باشند. 70 درصد فروشندگان بازار ماهی بنادر استان گیلان از امکاناتی همچون یخچال برای عرضه مناسب برخوردارند؛ اما بیش از 80 درصد آن¬ها فاقد پیشخوان بودند. یافته¬های تحقیق نشان داد، در بین فاکتورهای تازگی و کیفیت، قیمت ماهی، گفتار فروشنده، اندازه ماهی، ارائه خدمات و بهداشت محیط، فروشندگان معتقدند که در هنگام خرید ماهی، خریدار و مصرف کننده باید به تازگی و کیفیت بیشتر از همه توجه کند. به منظور بررسی الویت در عدم مصرف ماهی توسط مصرف کنندگان از دیدگاه فروشندگان، بوی نامطبوع، وجود استخوان¬های ریز، دشواری پاک کردن و قیمت الویت¬های اول تا چهارم را به خود اختصاص دادند. فروشندگان، سالم بودن و تازگی ماهی را به عنوان مهمترین عوامل در مصرف ماهی از سوی مصرف کنندگان می¬دانند. فروشندگان تازگی و کیفیت و قیمت ماهی را به عنوان مهمترین عوامل مورد توجه مصرف کنندگان در هنگام خرید ماهی می¬دانند. در ضمن مشخص گردید از دید فروشندگان عدم دسترسی به مصرف کننده نهایی، اجاره سنگین، عوارض بالای شهرداری، ناآگاهی خریداران و فضای کم فروشگاه از مشکلات فروشندگان در فروش ماهی در بازارهای بنادر گیلان بیان نمی¬باشد. بنابراین ساماندهی بازارهای بنادر استان گیلان و تجهیز آن¬ ها به پیشخوان و استانداردهای لازم جهت مدرن سازی بازار سنتی عاملی ضروری می¬باشد.

این مطالعه با هدف ارزیابی دیدگاه مصرف کنندگان و شهروندان شهر اصفهان نسبت به کیفیت ماهی، جهت برنامه ریزی برای افزایش سرانه¬ی مصرف آبزیان در بهار 1393 در شهر اصفهان انجام شد. این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است که با استفاده از پرسشنامه و با حجم نمونه آماری 384 عدد انجام شد. نتایج نشان داد به دلیل اهمیت زیاد شهروندان اصفهانی به ماهی با کیفیت حاضرند مسیر طولانی و هزینه اضافه تری را برای خرید ماهی با کیفیت صرف کنند و عمدتا مصرف ماهی در رستوران ها را ترجیح نمی دهند و حدود 47 درصد خانوار ها اصلا در رستوران ماهی مصرف نمی کنند آن ها احتمال خرید ماهی بی کیفیت را از سوی خود زیاد میدانند و برای انتخاب کمی مشکل دارند و مطمئن به انتخاب درست نیستند و به سهولت شیوه ی ارزیابی کردن کیفیت ماهی معتقدند. آن ها در انتخاب به رنگ آبشش ماهی، بادکردگی شکم ماهی، حالت ارتجاعی گوشت، بو، صدمات فیزیکی، شل یا سفت بودن شکم، بهداشتی بودن فروشگاه، گونه ماهی، ارزش غذایی، وضعیت بهداشتی فروشنده، قیمت، سابقه قبلی خرید و فروشگاه، توجه زیادی می¬کنند. به اندازه ماهی، تاریخ و فصل صید و یخ پوشی تا حدودی توجه می کنند؛ و نسبت به فرم بدن ماهی و نظر فروشنده کم توجه بوده و به اثر روش صید ماهی و نام تجاری محصول بی توجه اند؛ بنابراین آموزش و اطلاع رسانی بیشتر شاخص های کیفی ماهی می تواند در افزایش مصرف آنان موثر باشد

تحقیق حاضر به منظور بهبود خواص مکانیکی، ممانعت در برابر نفوذ بخار آب فیلم های دولایه آگار- کاپاکاراژینان و نیز ایجاد خواص ضد اکسیداسیون نوری و افزایش آبگریزی آن با افزودن نانواکسیدروی به ماتریس فیلم انجام پذیرفت. درنهایت اثر فیلم دولایه آگار-کاپاکاراژینان غنی شده با نانو اکسید روی بر فساد روغن ماهی طی 12 روز نگه داری در دمای محیط مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که افزودن نانوذرات در ساختار فیلم در صورت ترکیب با فیلم دولایه کاراژینان آگار ضمن بهبود ممانعت از نفوذ امواج فرابنفش قابلیت کاهش نرخ فساد اکسیداتیو در روغن ماهی طی نگهداری در دمای محیط را داراست.