نام پژوهشگر: شکری حمزه
شکری حمزه رضا حیدری
عوارض متعددی نظیر آسیب های کلیوی، اختلالات بینایی و نارسایی قلبی در نتیجه ی دیابت ایجاد می شوند. در حال حاضر انسولین و داروهای کاهنده ی قند خون خوراکی برای درمان دیابت استفاده می شوند. استفاده از این داروها اگرچه اثرات نسبتا مفیدی در رابطه با کاهش قند خون دارند اما می توانند به بیمار عوارضی نظیر شوک هیپوگلیسمی (کاهش شدید قند خون)، افزایش وزن، اختلالات کبدی و اسیدوز متابولیک را تحمیل کنند. ریواس یکی از گونه های تیره ترشک می باشد. ریواس، به دلیل دارا بودن املاح کلسیم، ویتامین های aو c ، سدیم و پتاسیم و همچنین ترکیب های آنتراکینونی و اسید اگزالیک دارای اثرهای دارویی برای انسان می باشد. هدف از این تحقیق مطالعه تاثیر ریشه ریواس بر روی موشهای دیابتی شده با آلوکسان می باشد. در این تحقیق از 42 رت ماده در 7 گروه 6تایی در محدوده وزنی20± 200 گرم استفاده شد. القاء دیابت بایک بار تزریق داخل صفاقی الوکسان با دوزmg/kg ??? انجام شد. عصاره ریشه ریواس وقرص گلی بن کلامید بصورت محلول در آب مقطر در دوره تیمار 4 هفته ای گاواژ شدند. در پایان دوره تیمار بعد از بیهوش نمودن موشها، خونگیری از قلب انجام شد و سرم آنها جهت بررسی پارامترهای بیو شیمیایی از قبیل گلوکز خون، کلسترول، تری گلیسیرید، اوره، کراتینین، ldl، hdl، میزان فعالیت آنزیم های کبدی مانند alt، ast، alp،جدا سازی شد. سپس بافت پانکراس ،کلیه وکبد را جدا نمده وپس از مراحل تثبیت، مقطع گیری و رنگ آمیزی با e h& توسط میکروسکوپ نوری مطالعه شدند. نیمی ازپانکراس را بعد از انتقال به دمای -70 جهت مطالعه بیان ژن insulin با روش rt-pcr مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده با anova وآزمون tukey’s آنالیز شدند. نتایج به دست آمده کاهش معنی دار(p<0.05) میزان کلسترول، تری گلیسیرید، اوره، کراتینین، ldl، را در رت های تیمار شده با ریشه ریواس و گلی بن کلامید نسبت به گروه دیابتی نشان داد. همچنین در گروه های تحت تیمار با عصاره ریشه ریواس وگلی بن کلامید افزایش در سطح hdl، قطر جزایر لانگرهانس و اندازه گلومرول ها در کلیه و نیز کاهش معنی دار(p<0.05) آنزیم های کبدی مشاهده گردید. به علاوه نتایج بافت شناسی نشان دادند که تیمار با عصاره ریشه ریواس و گلی بن کلامید موجب بهبود قابل ملاحظه عوارض جانبی ناشی از دیابت ملیتوس، در بافت های بدن رت های دیابتی شدند. نتایج فوق با نتایج حاصل از بررسی مولکولی در خصوصا افزایش بیان ژن انسولین در نمونه های تحت تیمار با قرص و همچنین ریواس در تیمارهای مختلف همپوشانی دارد.