نام پژوهشگر: عباس خواجه پور تادوانی
عباس خواجه پور تادوانی حمید زرگری
نخل خرما ( phoenix dactylifera l. ) یکی از درختان میوه مهم در جنوب ایران می باشد که می تواند در شرایط نامساعد محیطی که دیگر درختان میوه قادر به رشد نیستند، میوه با کیفیت بالا تولید کند. در حال حاضر در استان فارس 30874 هکتار نخل وجود دارد که از این حیث رتبه ششم را در کشور به خود اختصاص داده است (آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی, 1389). شهرستان جهرم با سطح زیر کشت 4840 هکتار نخل و تولید سالانه 28307 تن محصول خرما رتبه دوم سطح زیر کشت و رتبه اول تولید خرما را در استان فارس دارا می باشد (آمارنامه جهاد کشاورزی استان فارس, 1389). خرمای شاهانی یکی از ارقام مهم و تجاری می باشد که در استان فارس نزدیک به 10455 هکتار در 13 شهرستان کشت می شود و رقم غالب استان است (آمارنامه جهاد کشاورزی استان فارس, 1389). در حال حاضر نخلکاران منطقه بدون هیچگونه اطلاع دقیقی، از پایه های نر موجود برای گرده افشانی استفاده می کنند و همچنین زمان گرده افشانی دقیق و مناسبی در دسترس نیست. گرده افشانی فاکتور بسیار موثری در تشکیل میوه، تولید محصول و کیفیت میوه می باشد و آب و هوا و رقم فاکتور های مهمی در نگهداری زمان پذیرش مادگی می باشد (al-obeed and soliman., 2011 ). تشکیل میوه به عوامل متعددی از جمله زمان گرده افشانی، طول مدت گلدهی درختان نر، نوع گرده و قدرت باروری و مقدار آن و همچنین وجود گل های ماده بستگی دارد ( زرگری,1384).