رساله حاضر نخستین کوشش ، در راه تبیین و بررسی منسجم حوادث جنوب و بطور اخص ایالت فارس ، مقارن با جنبش مشروطیت ایران و میزان ارتباط آن با جنبش مشروطه خواهی در سراسر ایران و بخصوص تهران است که مشتمل بر پیشگفتار، مقدمه، پنج بخش اصلی و نهایت کتابنامه و ضمائم می باشد. در بخش نخست با ترسیم فضای سیاسی - اجتماعی - اقتصادی و فرهنگی فارس در آستانه مشروطیت ، زمینه شناخت و فهم رخدادها، فراهم شده و در چهار بخش دیگر، سیر حوادث در قالب سه مقطع مشخص مورد توجه قرار گرفته است . در اولین مقطع، جنبش ضد استبدادی فارس بر ضد تعدیات شعاع السلطنه، مقارن با جنبش مشروطیت (تهران) بررسی شده است . در مقطع دوم، به کوششهایی که در راه همگامی با مشروطیت و رویارویی با استبداد داخلی انجام گرفت ، بعلاوه تقسیم نیروهای سیاسی - اجتماعی فارس به دو جبهه معارض پرداخته شده و در آخرین بخش ، به افول حرکت مشروطه خواهی شیراز در استبداد صغیر و اوج گیری تلاشهای مشروطه خواهی سید عبدالحسین لاری توجه شده است . در خاتمه بطور گذرا، اوضاع مغشوش فارس در آستانه فتح تهران و پایان سخن، به بررسی دستاوردهای این پژوهش اختصاص یافته است .